خلاصه کتاب The Two Gentlemen Of Verona (نمایشنامه دو نجیب زاده ورونایی) ( نویسنده ویلیام شکسپیر )

نمایشنامه «دو نجیب زاده ورونایی» اثر بی نظیر ویلیام شکسپیر، داستان دوستی عمیق، عشق های پرشور و خیانت های ناگهانی رو روایت می کنه که چالش های زندگی رو پیش روی شخصیت ها قرار می ده. این اثر، که یکی از اولین کمدی های شکسپیر محسوب می شه، نه تنها ما رو با پیچیدگی های روابط انسانی آشنا می کنه، بلکه نشون می ده چطور وفاداری و بخشش می تونن حتی بعد از بزرگترین اشتباهات، راه خودشون رو پیدا کنن.

ویلیام شکسپیر، غول ادبیات انگلیسی، همیشه برای ما اثری رو به یادگار گذاشته که فراتر از زمانه خودش حرفی برای گفتن داره. «دو نجیب زاده ورونایی» هم از این قاعده مستثنی نیست. این نمایشنامه، که احتمالاً بین سال های ۱۵۹۲ تا ۱۵۹۴ نوشته شده، با اینکه شاید به اندازه «هملت» یا «رومئو و ژولیت» معروف نباشه، اما سرشار از تم های مهمی مثل کشمکش بین عشق و دوستی، فداکاری، خیانت و البته قدرت بخششه. در واقع، این اثر یه جورایی زمینه ساز کمدی های پخته تر شکسپیره و نشون می ده چطور اون تونسته در همون اوایل کارش، ریشه های اصلی کمدی رو در آثارش بکاره.

توی این مقاله، می خوایم یه سفر شیرین و مفصل به دل این نمایشنامه داشته باشیم. از شخصیت های اصلی گرفته تا خلاصه پرده به پرده داستان و بعد هم تحلیل تم های جذاب و گاهی بحث برانگیز اون. هدفمون اینه که شما رو با تمام زیر و بم های این اثر آشنا کنیم، طوری که حتی اگه فرصت خوندن کامل نمایشنامه رو ندارید، با خوندن این مطلب، یه دید جامع و عمیق ازش پیدا کنید و حسابی ازش لذت ببرید.

معرفی شخصیت های اصلی: بازیگران صحنه ی عشق و دوستی

قبل از اینکه شیرجه بزنیم توی داستان، بیاید اول با بازیگران اصلی این نمایشنامه آشنا بشیم. هر کدوم از این ها، نقش کلیدی خودشون رو توی گره گشایی و گره افکنی داستان بازی می کنن و درک ویژگی هاشون کمک می کنه تا بهتر با قصه همراه بشیم:

والنتین (Valentine)

والنتین یکی از دو نجیب زاده وروناییه که اسم نمایشنامه هم از همین جا میاد. اون یه جوون با اراده و جاه طلبه که می خواد دنیا رو تجربه کنه و از شهر خودش، ورونا، برای کسب تجربه و پیشرفت به میلان سفر می کنه. والنتین یه رفیق باوفاست و اصولاً آدم خوبیه، ولی خب، مثل هر کسی، گاهی هم تصمیماتی می گیره که باعث پیچیده تر شدن ماجراها می شه. اون در میلان، عاشق سیلویا می شه و همین عشق، نقطه آغاز خیلی از اتفاقات نمایشنامه است.

پروتئوس (Proteus)

پروتئوس، دوست صمیمی والنتینه و دومین نجیب زاده ورونایی ما. اسمش (Proteus) هم بی دلیل انتخاب نشده؛ در اساطیر یونان، پروتئوس خدایی بود که می تونست شکل خودش رو تغییر بده، و شخصیت پروتئوس نمایشنامه هم همین طوره. اون اول عاشق ژولیاست و بهش قول وفاداری ابدی می ده، اما همین که به میلان می رسه و با سیلویا آشنا می شه، دلش می لرزه و تمام قول و قرارهای قبلی رو فراموش می کنه. پروتئوس نمادی از بی ثباتی، خیانت و پیچیدگی های اخلاقیه که در نهایت با درس بزرگی از پشیمانی و بخشش روبرو می شه.

ژولیا (Julia)

ژولیا معشوقه وفادار پروتئوس در وروناست. اون یه دختر باهوش، مهربون و بسیار وفاداره که بعد از اینکه متوجه می شه پروتئوس به میلان رفته، تصمیم می گیره با پوشیدن لباس مبدل مردونه (با اسم سباستین) به دنبال عشقش بره. شخصیت ژولیا، نماد صبر، فداکاری و عشقیه که حتی در برابر بی وفایی هم کوتاه نمیاد و تا آخرش برای عشقش می جنگه. سفر اون در لباس مبدل، صحنه های کمدی و دراماتیک جالبی رو خلق می کنه.

سیلویا (Silvia)

سیلویا دختر دوک میلانه و اون کسیه که هم والنتین و هم پروتئوس عاشقش می شن. اون دختری زیبا، باهوش و با اراده است که خودش رو به راحتی تسلیم کسی نمی کنه. سیلویا عاشق والنتینه و در برابر تمام تلاش های پروتئوس برای جلب نظرش مقاومت می کنه. اون نماد عشق راستین و فداکاریه که تحت هیچ شرایطی از اعتقاداتش کوتاه نمیاد و وفاداریش رو حفظ می کنه.

دوک میلان (Duke of Milan)

پدر سیلویا و حاکم میلان. اون تلاش می کنه تا دخترش رو به ازدواج با یه مرد ثروتمند و با نفوذ در بیاره و به همین دلیل، با عشق سیلویا به والنتین مخالفه. دوک نمادی از قدرت و سنت های جامعه است که در نهایت، با دیدن واقعیت ها و اتفاقات، نرم تر می شه و به عشاق اجازه می ده تا به هم برسن.

لاونس (Launce) و اسپید (Speed)

این دو تا، خدمتکاران نمایشنامه هستن؛ لاونس خدمتکار پروتئوس و اسپید خدمتکار والنتین. اون ها نقش های کمدی رو به عهده دارن و با حرف ها و شوخی هاشون، فضای جدی داستان رو کمی تلطیف می کنن. لاونس به خصوص با سگ وفادارش، کراب (Crab)، صحنه های بامزه و به یادماندنی رو خلق می کنه و به نحوی، وفاداری سگش رو در مقابل بی وفایی پروتئوس به تصویر می کشه. این شخصیت ها نشون دهنده جنبه های عامیانه زندگی در اون دوران هم هستن.

خلاصه ی جامع نمایشنامه: پرده به پرده، اوج و فرود داستان

خب، حالا که با شخصیت ها آشنا شدیم، وقتشه که بریم سراغ خود داستان. نمایشنامه «دو نجیب زاده ورونایی» در پنج پرده اتفاق می افته و هر پرده، اتفاقات جدیدی رو رقم می زنه که پیچیدگی های روابط انسانی رو به خوبی نشون می ده.

پرده اول: جدایی و شروع عشق های پنهان

داستان از ورونا شروع می شه. والنتین، جوونی جاه طلب، تصمیم می گیره برای کسب تجربه و دنیا دیدن، به میلان سفر کنه. پروتئوس، دوست صمیمی و جون جونی والنتین، اون رو تا دم در شهر بدرقه می کنه و قول می ده که به ژولیا، معشوقه اش، وفادار بمونه و قلبش فقط برای اون بتپه. ژولیا هم که حسابی دلداده پروتئوسه، تمام تلاشش رو می کنه که نشونه ای از عشقش به اون نشون بده. بعد از رفتن والنتین، پدر پروتئوس که معتقده سفر برای جوونا خیلی لازمه، تصمیم می گیره پروتئوس رو هم بفرسته میلان، پیش والنتین. پروتئوس از این تصمیم ناراحته چون نمی خواد ژولیا رو ترک کنه، اما چاره ای نداره و باید بره.

پرده دوم: عشق های جدید و خیانت هایی که آغاز می شوند

والنتین به میلان می رسه و خیلی زود عاشق سیلویا، دختر دوک میلان، می شه. سیلویا هم متقابلاً به اون علاقه مند می شه، اما دوک قصد داره دخترش رو به یه نجیب زاده ثروتمند و با نفوذ به نام ثوریو (Thurio) بده. والنتین و سیلویا پنهانی نقشه فرار و ازدواج رو می کشن. در همین حین، پروتئوس هم به میلان می رسه. وقتی چشمش به سیلویا می خوره، تمام قول و قرارهایی که با ژولیا بسته بود رو فراموش می کنه و به شدت عاشق سیلویا می شه. اینجاست که پروتئوس شروع می کنه به خیانت کردن؛ اول به دوستش والنتین، با لو دادن نقشه فرار اون ها به دوک، و بعد هم به ژولیا، با بی اعتنایی به عشقشون. دوک از نقشه والنتین باخبر می شه و اون رو از میلان تبعید می کنه. در همین زمان، ژولیا که از رفتن پروتئوس دلتنگ شده و نگرانش هست، تصمیم می گیره در لباس مبدل مردانه (با نام سباستین) به میلان سفر کنه تا از حال پروتئوس خبر بگیره.

پرده سوم: تلاش های بی ثمر و سرگردانی عشاق

پرده سوم پر از تلاش های پروتئوس برای جلب محبت سیلویاست، اما سیلویا قاطعانه اون رو پس می زنه و به وفاداریش به والنتین تأکید می کنه. پروتئوس هر کاری می کنه تا ثوریو رو هم از چشم دوک بندازه و خودش رو به سیلویا نزدیک تر کنه. در همین حال، والنتین که از میلان تبعید شده، در جنگل های اطراف با گروهی از یاغیان (Outlaws) روبرو می شه. اون ها به والنتین پیشنهاد می دن که رهبرشون بشه و والنتین هم که چاره ای نداره، قبول می کنه و به گروه اون ها می پیونده. این اتفاق نشون می ده چطور یک نجیب زاده می تواند از مسیر اصلی زندگی خارج شود.

پرده چهارم: ژولیا در قامت سباستین و فرار سیلویا

ژولیا در لباس مبدل مردانه به میلان می رسه و به عنوان خدمتکار وارد دربار دوک می شه و اتفاقاً به خدمت خود پروتئوس درمیاد! این وضعیت برای ژولیا خیلی سخته، چون حالا از نزدیک شاهد تلاش های بی شرمانه پروتئوس برای جلب نظر سیلویا و خیانتش به خودش هست. با این حال، اون صبر پیشه می کنه و به جاسوسی ادامه می ده. در همین پرده، سیلویا که از وضعیت خسته شده، تصمیم می گیره با کمک سر آگلنبی (Sir Eglamour) از میلان فرار کنه تا به والنتین برسه. اما در مسیر، توسط گروه یاغیان دستگیر می شه.

پرده پنجم: گره گشایی، بخشش بحث برانگیز و آشتی ها

این پرده جاییه که همه چیز به اوج خودش می رسه و بعد هم گره ها باز می شن. پروتئوس که به دنبال سیلویا رفته، اون رو در جنگل پیدا می کنه. در یک صحنه واقعاً شوکه کننده، پروتئوس تلاش می کنه به سیلویا تجاوز کنه، اما والنتین که از پشت بوته ها شاهد این صحنه بوده، وارد عمل می شه و سیلویا رو نجات می ده. والنتین با دیدن خیانت آشکار دوستش، حسابی عصبانی می شه و پروتئوس رو سرزنش می کنه. پروتئوس هم از کار خودش پشیمون می شه و ابراز ندامت می کنه. و اما نکته بحث برانگیز و عجیب اینجاست: والنتین در کمال ناباوری و خیلی سریع پروتئوس رو می بخشه و حتی می گه: «تمام علاقه ای که به سیلویا داشتم، از همین حالا مال تو». این جمله باعث شده منتقدان زیادی در طول تاریخ این پایان بندی رو زیر سوال ببرن و بگن چقدر سریع و غیرمنطقیه! درست در همین لحظه، ژولیا که در لباس مبدل سباستین حاضر بوده و تمام صحنه ها رو دیده، با دیدن ندامت پروتئوس، خودش رو فاش می کنه. پروتئوس که از دیدن ژولیا و وفاداریش شرمنده شده، دوباره به عشق واقعی خودش برمی گرده و از ژولیا می خواد که ببخشدش.

یکی از لحظات واقعاً عجیب و در عین حال آموزنده نمایشنامه، صحنه ایه که والنتین، با اون بزرگواری عجیبش، پروتئوس رو می بخشه و می گه: «تمام علاقه ای که به سیلویا داشتم، از همین حالا مال تو». این جمله نه تنها مخاطب رو شوکه می کنه، بلکه عمق مفاهیم بخشش و دوستی رو به چالش می کشه.

در نهایت، دوک میلان و ثوریو هم به جنگل می رسن. دوک که حالا متوجه عشق واقعی سیلویا و والنتین شده و شاهد پشیمانی پروتئوسه، تصمیم می گیره اجازه ازدواج والنتین و سیلویا رو بده. نمایشنامه با آشتی بین پروتئوس و ژولیا، و پیوند والنتین و سیلویا، و بازگشت همه به ورونا برای جشن های ازدواج پایان پیدا می کنه. یه پایان کمدی شکسپیری که همه چیز به خیر و خوشی تموم می شه، حتی اگه یه کم هم عجیب و غریب باشه!

تحلیل تم ها و مفاهیم اصلی: درس هایی که شکسپیر به ما می دهد

«دو نجیب زاده ورونایی» فقط یه داستان ساده از عشق و دوستی نیست. شکسپیر در لایه های زیرین این نمایشنامه، به تم ها و مفاهیم عمیق تری پرداخته که هنوز هم بعد از قرن ها، برای ما حرف هایی برای گفتن داره.

تعارض عشق و دوستی: قلب تپنده نمایشنامه

محوری ترین تم این نمایشنامه، کشمکش بین عشق و دوستی. شکسپیر نشون می ده که وقتی دو تا احساس قوی مثل عشق و دوستی با هم در تضاد قرار می گیرن، چه اتفاقاتی ممکنه بیفته. پروتئوس نماد کسیه که دوستی و وفاداری به دوستش رو فدای عشق (یا بهتره بگیم هوس) می کنه. این تقابل باعث می شه ما به فکر فرو بریم که کدوم یکی ارزش بیشتری داره؟ آیا یه دوستی عمیق، مثل دوستی والنتین و پروتئوس، می تونه در برابر وسوسه های عشق مقاومت کنه؟ نمایشنامه به ما نشون می ده که این مرزها چقدر می تونن باریک و شکننده باشن.

خیانت و بخشش: زخم هایی که التیام می یابند؟

تم خیانت در این نمایشنامه، نقش خیلی پررنگی داره. پروتئوس هم به دوستش و هم به معشوقه اش خیانت می کنه. این خیانت، نه تنها شخصیت اون رو زیر سوال می بره، بلکه باعث رنج و درد برای اطرافیانش می شه. اما نکته جالب، تم بخششه. والنتین با اون بزرگواری خاصش، پروتئوس رو خیلی سریع می بخشه. این بخشش سریع، هم سوال برانگیزه و هم می تونه نمادی از این باشه که در روابط انسانی، گاهی باید گذشت کرد تا همه چیز به حالت عادی برگرده. آیا بخشش همیشه باید بلافاصله انجام بشه؟ یا باید زمان بر باشه؟ این ها سوالاتیه که شکسپیر در ذهن مخاطب ایجاد می کنه.

هویت و تغییر (Transformation): پوشش ها و تحولات درونی

نقش پوشش مبدل ژولیا (به عنوان سباستین) در این نمایشنامه خیلی مهمه. ژولیا با تغییر هویتش، به نزدیک ترین فرد به پروتئوس تبدیل می شه و از نزدیک شاهد خیانت های اونه. این تم هویت و تغییر، فقط در لباس مبدل ژولیا خلاصه نمی شه؛ پروتئوس هم تحولی رو تجربه می کنه، از یه عاشق وفادار به یه خائن و بعد هم به یه آدم پشیمون. این تغییرات نشون می ده چطور انسان ها می تونن در موقعیت های مختلف، جنبه های متفاوتی از شخصیت خودشون رو بروز بدن.

ماهیت عشق: انواع عشق در یک نمایشنامه

شکسپیر در «دو نجیب زاده ورونایی» انواع مختلفی از عشق رو به تصویر می کشه: عشق وفادار ژولیا به پروتئوس، عشق عمیق و متقابل والنتین و سیلویا، و عشق هوس آلود و سطحی پروتئوس به سیلویا. این تنوع در ماهیت عشق، باعث می شه مخاطب به این فکر کنه که عشق واقعی چیه و چطور می شه اون رو از هوس های زودگذر تشخیص داد. وفاداری، از خودگذشتگی و ثبات در عشق، از چیزهایی هستن که شکسپیر از طریق شخصیت هایی مثل ژولیا و سیلویا به ما نشون می ده.

طنز و کمدی: لایه ای از خنده بر روی درام

با اینکه نمایشنامه درام های زیادی داره، اما حضور شخصیت های کمدی مثل لاونس و اسپید، فضای داستان رو خیلی بامزه و سبک می کنه. لاونس، با سگش کراب، صحنه های واقعاً خنده داری رو خلق می کنه و اسپید هم با شوخی ها و شیطنت هاش، لبخند رو روی لب خواننده میاره. این عناصر کمدی، نشون می ده که شکسپیر حتی در اوایل کارش، چقدر خوب تونسته بوده عناصر طنز رو وارد داستان هایش کنه تا اون ها رو برای مخاطب جذاب تر و قابل هضم تر کنه.

پایان بندی بحث برانگیز: سوالی که هنوز مطرح است

همونطور که قبل تر گفتم، صحنه بخشش سیلویا توسط والنتین به پروتئوس، یکی از بحث برانگیزترین بخش های نمایشنامه ست. این صحنه خیلی سریع اتفاق می افته و ممکنه برای خیلی ها غیرقابل باور باشه. منتقدان زیادی در طول تاریخ در مورد این بخش صحبت کردن؛ بعضی ها اون رو به عنوان یه اشتباه از جانب شکسپیر در اوایل کارش می دونن و بعضی ها هم تفسیرهای عمیق تری ازش ارائه می دن. مثلاً می گن که این صحنه می تونه نشون دهنده ارزش والاتر دوستی نسبت به عشقه (در تفکر دوران رنسانس)، یا اینکه والنتین با این کار می خواد پروتئوس رو واقعاً به راه راست هدایت کنه و بخشش کامل رو بهش نشون بده. در هر صورت، این پایان بندی باعث می شه که نمایشنامه بعد از قرن ها هم برای مخاطب و محققین جالب و قابل بحث باقی بمونه.

جایگاه دو نجیب زاده ورونایی در آثار شکسپیر: اولین گام های یک نابغه

«دو نجیب زاده ورونایی» شاید در مقایسه با آثار متاخر شکسپیر مثل «شب دوازدهم» یا «رویای شب نیمه تابستان»، کمدی ای به نظر برسه که هنوز به بلوغ کامل نرسیده، اما اهمیت تاریخی و هنری خاص خودش رو داره. این نمایشنامه رو معمولاً اولین کمدی شکسپیر می دونن، و این یعنی ما داریم از جایی حرف می زنیم که شکسپیر تازه داشته مسیر خودش رو در ژانر کمدی پیدا می کرده.

همین که شکسپیر در این نمایشنامه تونسته تم هایی مثل عشق در لباس مبدل (که بعداً در کمدی های دیگه مثل «هر طور شما بخواهید» هم استفاده شد)، دوستی و خیانت، و سفر برای کسب تجربه رو به کار ببره، نشون می ده که اون از همون اول، یه نگاه عمیق به روابط انسانی داشته. «دو نجیب زاده ورونایی» در واقع یه جور آزمایشگاه برای شکسپیره که در اون، ایده هایی رو تست کرده که بعداً با مهارت و ظرافت بیشتری در کمدی های بزرگترش به کار گرفته.

نقطه قوت این نمایشنامه در سادگی و صراحت اونه. با اینکه ممکنه بعضی از تصمیمات شخصیت ها (مثل بخشش سریع پروتئوس) کمی عجولانه به نظر برسه، اما این اثر پایه و اساس خیلی از تکنیک ها و تم های کمدی شکسپیر رو تشکیل می ده. در واقع، اگه می خواید بفهمید شکسپیر چطور به اون عظمت ادبی رسیده، باید به این آثار اولیه نگاه کنید. این ها گام های اولیه یک نابغه هستند که داره راه خودش رو پیدا می کنه و صدای خودش رو شکل می ده.

مقایسه این نمایشنامه با کمدی های پخته تر شکسپیر مثل «تاجر ونیزی» یا «هیاهوی زیاد برای هیچ» نشون می ده که شکسپیر چقدر در طول زمان تکامل پیدا کرده. در حالی که «دو نجیب زاده ورونایی» کمی خام تر و کمتر پیچیده به نظر می رسه، اما حاوی بذر و نطفه تمام اون چیزیه که بعداً در آثار شکسپیر شکوفا شد. این نمایشنامه، یه جور نقشه راهه که نشون می ده شکسپیر چطور از یک نویسنده خوب، به یک استاد بی بدیل کمدی تبدیل شد.

اقتباس ها و بازتولیدها: «دو نجیب زاده ورونایی» روی صحنه و پرده

با اینکه «دو نجیب زاده ورونایی» شاید به اندازه «رومئو و ژولیت» یا «هملت» در سینما و تلویزیون مورد اقتباس قرار نگرفته، اما در طول تاریخ تئاتر، بارها و بارها روی صحنه رفته. این نمایشنامه به خاطر تم های جهانی عشق، دوستی و خیانت، همیشه برای کارگردان ها و بازیگران جذابیت داشته.

یکی از معروف ترین اقتباس ها، اجرای موزیکال «دو نجیب زاده ورونایی» در سال ۱۹۷۱ در برادوی بود. این موزیکال با آهنگسازی گالت مک درموت (Galt MacDermot)، که آهنگساز موزیکال معروف «مو» (Hair) هم بود، و با ترانه سرایی جان گوئیر (John Guare)، توانست جایزه تونی بهترین موزیکال را به دست آورد. این اجرا سعی کرد داستان شکسپیر رو با موسیقی مدرن و حال و هوای دهه ۷۰ میلادی تلفیق کنه و نگاه تازه ای بهش بندازه.

علاوه بر این، در سال های اخیر هم گروه های تئاتری مختلف در سراسر دنیا، از اجراهای کلاسیک گرفته تا بازتولیدهای مدرن و حتی اقتباس های معاصر، سعی کردن این نمایشنامه رو زنده نگه دارن. مثلاً بعضی کارگردان ها تلاش کردن پایان بحث برانگیز رو با نگاهی متفاوت اجرا کنن یا روی جنبه های طنزآمیز خدمتکاران بیشتر مانور بدن. این تنوع در اجراها نشون می ده که این اثر شکسپیر، حتی با تمام نقاط ضعفی که ممکنه داشته باشه، هنوز هم پتانسیل زیادی برای تفسیر و بازآفرینی داره و می تونه در هر زمانه ای، مخاطب خودش رو پیدا کنه.

به طور کلی، دو نجیب زاده ورونایی بیشتر در قالب اجراهای تئاتری به حیات خودش ادامه داده تا در اقتباس های سینمایی و تلویزیونی. همین موضوع هم به این نمایشنامه یک هویت خاص و صحنه ای بخشیده که آن را از سایر آثار شکسپیر متمایز می کند و به آن جایگاه ویژه ای در تاریخ تئاتر می بخشد.

نتیجه گیری: نگاهی تازه به اولین کمدی شکسپیر

«دو نجیب زاده ورونایی»، با تمام فراز و نشیب ها و گاهی لحظات عجیب و غریبش، یه اثر مهم و دوست داشتنی از ویلیام شکسپیره. این نمایشنامه به ما نشون می ده که چطور عشق می تونه تغییر کنه، دوستی می تونه به چالش کشیده بشه و چطور بخشش، حتی در مواجهه با بزرگترین خیانت ها، می تونه راهی برای التیام و شروعی دوباره باشه. از خیانت پروتئوس و وفاداری ژولیا گرفته تا بزرگواری والنتین، هر کدوم از این ها درس های عمیقی از پیچیدگی های روابط انسانی رو به ما یادآوری می کنن.

این اثر، نه تنها به خاطر جایگاهش به عنوان یکی از اولین کمدی های شکسپیر ارزشمنده، بلکه به خاطر پرداختن به تم های ابدی مثل عشق و دوستی، همچنان بعد از قرن ها قابل تأمل و جذابه. درست مثل یه نقشه راه برای کسی که تازه وارد یه شهر جدید شده؛ این نمایشنامه هم یه جور نقشه راهه برای درک عمیق تر دنیای کمدی شکسپیر.

امیدوارم با خوندن این خلاصه و تحلیل، یه دید جامع و کامل از «دو نجیب زاده ورونایی» پیدا کرده باشید و شاید حتی ترغیب بشید که خود نمایشنامه رو کامل بخونید و از کلمات خود شکسپیر لذت ببرید. چون هیچ خلاصه ای نمی تونه جای تجربه مستقیم کلام این نابغه ادبی رو بگیره.