خلاصه کتاب خروس پر سر و صدا ( نویسنده شیده خردمندان )

کتاب خروس پر سر و صدا نوشته شیده خردمندان، یکی از قشنگ ترین داستان هاییه که با زبانی ساده و شیرین، یه ضرب المثل قدیمی و پرمعنای ایرانی رو به بچه ها یاد می ده: «هر چیز که خوار آید، روزی به کار آید». این قصه جذاب درباره خروسی به اسم کاکلیه که صدای بلندش، اولش برای بقیه حیوانات مزرعه آزاردهنده ست، اما همین صدای به ظاهر مزاحم، در لحظه حساس، جون همه رو نجات می ده و حسابی به کار میاد.

اگه شما هم دنبال یه کتاب خوب و آموزنده برای بچه هاتون هستید یا اینکه مربی مهد و معلم ابتدایی هستید و دوست دارید یه داستان با پیام قوی رو برای شاگرداتون تعریف کنید، این مقاله به دردتون می خوره. می خوایم با هم بریم سراغ این کتاب دوست داشتنی، ریز به ریز داستان رو بگیم، پیام های اصلیش رو باز کنیم و ببینیم چرا اینقدر برای بچه های ما مفیده. اصلاً چرا باید این کتاب رو بخونید؟ بریم ببینیم چی تو چنته داره.

مقدمه ای بر خروس پر سر و صدا و نویسنده اش شیده خردمندان

تا حالا شده یه کتاب کودک رو ورق بزنید و حس کنید نویسنده اش واقعاً دنیای بچه ها رو می شناسه؟ کتاب خروس پر سر و صدا دقیقاً از همین دست کارهاست. این اثر، یکی از اون کتاب های ماندگاریه که توی ادبیات کودک ایران جای خودش رو پیدا کرده و نه فقط یه قصه ساده، بلکه یه درس زندگی رو توی دل خودش داره. داستان خروس پر سر و صدا به قلم شیده خردمندان، یه نمونه عالی از یه کتابه که هم سرگرم کننده است و هم آموزنده. واقعاً اگه بخوام باهاتون خودمونی باشم، شیده خردمندان توی کارش استاده! ایشون با خلاقیت و تخصص بالاشون، تونستن مفاهیم پیچیده و عمیق رو توی قالب داستان های ساده و قابل فهم برای بچه ها بریزن و این خودش هنره.

هدف اصلی این کتاب چیه؟ این کتاب به دنبال اینه که یه ضرب المثل قدیمی و پرکاربرد فارسی رو، یعنی «هر چیز که خوار آید، روزی به کار آید»، به بچه ها آموزش بده. به قول معروف، به زبان ساده و شیرین. جوری که هم جذاب باشه و هم توی ذهن کوچیکشون ماندگار بشه. اینجور کتاب ها نه تنها کمک می کنن بچه ها با مفاهیم اخلاقی آشنا بشن، بلکه اون ها رو با فرهنگ غنی خودمون هم آشتی می دن. خیلی مهمه که از همین حالا بچه های ما با اصطلاحات و ضرب المثل های اجدادمون آشنا بشن، اینطوری زبان و فرهنگ شون هم قوی تر می شه. خلاصه که، معرفی کتاب خروس پر سر و صدا برای هر پدر و مادر و مربی ای، یه کار واجبه.

خلاصه داستان خروس پر سر و صدا: از ابتدا تا انتها

خب، حالا بریم سر اصل مطلب، یعنی خود داستان! قصه داستان خروس پر سر و صدا از کجا شروع می شه و به کجا می رسه؟ اگه براتون جالبه، با من همراه باشید تا خط به خط داستان کاکلی رو مرور کنیم.

معرفی شخصیت ها و فضای داستان

داستان ما توی یه مزرعه سرسبز و قشنگ می گذره. جایی که پر از حیواناته. مرغ و خروس، گوسفند، گاو، سگ، گربه و کلی حیوون دیگه. اما قهرمان قصه ما، یه خروسه. خروسی به اسم کاکلی. اسمش هم از اون کاکل قشنگ و بزرگش میاد که روی سرش داره. کاکلی توی این مزرعه زندگی روزمره خودش رو می گذرونه، درست مثل بقیه حیوونا. صبح ها با صدای بلندش همه رو از خواب بیدار می کنه، ظهرها توی حیاط می چرخه و دونه می خوره و کلاً یه زندگی ساده و شاد داره.

فضای مزرعه، یه فضای دوست داشتنی و گرمه. همه حیوونا کنار هم زندگی می کنن و هر کدومشون یه جور ویژگی خاص دارن. ولی خب، بعضی از این ویژگی ها ممکنه اولش به چشم بقیه خوب نیاد یا حتی آزاردهنده باشه، مثل صدای کاکلی!

مشکل اصلی و صدای آزاردهنده

همونطور که گفتیم، کاکلی یه خروس پر سر و صداست. وقتی اون صبح ها قوقولی قوقو می کنه، دیگه تمومه! صدای این خروس از همه خروس های دیگه توی مزرعه بلندتره و خب، این صدای بلند، بعضی وقتا بقیه حیوونا رو حسابی کلافه می کنه. اونا فکر می کنن این صدای بلند، یه ایراده، یه نقطه ضعفه. حتی بعضی وقتا به هم می گن: ای بابا! این کاکلی باز شروع کرد! چقدر سر و صدا می کنه!

فکر می کنن که کاکلی زیادی پر سر و صداست و این ویژگی اصلاً به درد بخور نیست. بیشتر وقت ها، وقتی کاکلی شروع به آواز خوندن می کنه، بقیه حیوونا فقط می خوان ساکت باشه و کمتر سر و صدا کنه. این نگاه منفی به کاکلی و ویژگی خاصش، همون مشکلیه که توی داستان قراره حل بشه و دیدگاه ها نسبت بهش عوض بشه. ببینید، اینجا ما هم داریم با قضاوت های عجولانه آشنا می شیم که چقدر می تونه اشتباه باشه.

اوج داستان و خطر بزرگ

شب شده. ماه توی آسمون می درخشه و همه مزرعه توی سکوت فرو رفته. همه حیوونا خوابیدن و هیچ صدایی به گوش نمی رسه. حتی کاکلی هم خوابیده و خبری از قوقولی قوقو نیست. اما ناگهان، یه اتفاق عجیب می افته که قراره زندگی همه رو تغییر بده. کاکلی، توی نیمه های شب، با یه صدا از خواب می پره. چشماش رو باز می کنه و چی می بینه؟

یه روباه! یه روباه مکار و حریص، از پشت بوته ها، آروم آروم داره می ره سمت مرغ دونی. دندون های تیزش زیر نور ماه می درخشه و چشم هاش توی تاریکی برق می زنه. وای خدایا! این خیلی خطرناکه. مرغ ها غافل از همه جا، خوابیدن و خبر از این خطر ندارن. روباه می خواد یکی از مرغ های بی دفاع رو بگیره و با خودش ببره. اینجا اوج داستانه. لحظه ای که همه چیز در سکوته و خطری بزرگ در کمینه. روباه در آستانه انجام کار شرورانه خودشه و کسی خبر نداره.

قهرمانی کاکلی و نجات مزرعه

تو این لحظه حساس، چی میشه؟ کاکلی چیکار می کنه؟ همون صدای بلندی که همه ازش شاکی بودن، حالا به کار میاد. کاکلی، بدون معطلی، با تمام قدرت فریاد می زنه: «قوقولی قوقو… قوقو… کمک! کمک!» صدای بلندش توی سکوت شب می پیچه و بقیه حیوونا رو از خواب بیدار می کنه. مرغ ها، گاوها، گوسفندها و همه حیوونای دیگه، با شنیدن صدای کاکلی از خواب می پرن.

همین که بیدار می شن و می بینن چه خبره، شروع می کنن به سر و صدا و جنب و جوش. مرغ ها بالا و پایین می پرن، بقیه حیوونا هم داد و بیداد می کنن. روباه مکار که انتظار چنین چیزی رو نداشته، از این همه سر و صدا و هیاهو می ترسه و پا به فرار می ذاره. خلاصه، صدای کاکلی، که قبلاً یه ایراد به حساب میومد، حالا تبدیل میشه به ناجی مزرعه. همه از خطر بزرگ نجات پیدا می کنن و این فقط به خاطر شجاعت و البته صدای بلند کاکلیه. واقعاً نقش حیاتی صدای کاکلی توی این داستان، خیلی پررنگه و نشون میده چطور یک ویژگی که قبلا مورد قضاوت قرار گرفته بود، به بزرگترین نقطه قوت تبدیل میشه.

شب وقتی هوا تاریک شد، همه خوابیده بودند. ماه توی آسمان می درخشید. همه جا ساکت و آرام بود. هیچ صدایی شنیده نمی شد. ناگهان نیمه های شب کاکلی با صدایی از خواب پرید. روباهی را دید که از پشت بوته ها آهسته به سمت مرغ دانی می رفت. دندان های تیزش زیر نور ماه معلوم بود و چشم هایش در تاریکی برق می زد. مرغ ها همه خوابیده بودند. روباه می خواست یکی از آن ها را بگیرد. کاکلی فریاد زد: «قوقولی قوقو… قوقو… کمک کمک! مرغ ها از خواب بیدار شدند، بالا و پایین می پریدند و سر و صدا می کردند و کمک می خواستند: «کمک کمک!»

نتیجه گیری داستان و تغییر دیدگاه

وقتی خطر از سر مزرعه رد شد و روباه فرار کرد، همه حیوونا تازه فهمیدن که چه اتفاقی افتاده و چه کسی جونشون رو نجات داده. بله، کاکلی. همون خروسی که همیشه از دست صداش شاکی بودن و اونو یه موجود پر سر و صدا و مزاحم می دونستن، حالا قهرمان مزرعه بود. دیدگاه بقیه حیوونا نسبت به کاکلی ۱۸۰ درجه عوض شد. دیگه هیچ کس صداش رو آزاردهنده نمی دونست. بلکه همه بهش احترام می گذاشتن و ازش ممنون بودن. کاکلی دیگه اون خروس مزاحم نبود، اون ناجی مزرعه بود.

از اون روز به بعد، کاکلی با عزت و احترام توی مزرعه زندگی می کرد و هر وقت قوقولی قوقو می کرد، بقیه حیوونا با لبخند بهش نگاه می کردن. این قسمت داستان بهمون یاد میده که چطور یه ویژگی ظاهری که ممکنه اولش به چشم نیاد یا حتی منفی به نظر برسه، می تونه در لحظه مناسب، به بزرگ ترین کمک تبدیل بشه. خلاصه داستان کاکلی به همین جا ختم میشه که همه یاد میگیرن قدر همدیگه رو بدونن و به تفاوت ها احترام بگذارن.

پیام اصلی و درس های آموزنده کتاب خروس پر سر و صدا

پیام کتاب خروس پر سر و صدا فقط یه قصه ساده برای بچه ها نیست، بلکه پر از درس های مهمه که حتی ما بزرگترها هم می تونیم ازش یاد بگیریم. این کتاب، یه عالمه نکته اخلاقی و اجتماعی رو با زبانی ساده و شیرین بهمون یاد میده. بیاید چندتا از مهم ترین درس هاش رو با هم مرور کنیم:

تبیین ضرب المثل هر چیز که خوار آید روزی به کار آید

اگه بخوایم رک و راست بگیم، موضوع کتاب خروس پر سر و صدا همین ضرب المثله. این ضرب المثل یعنی چی؟ یعنی هر چیزی، حتی اگه اولش بی ارزش یا حتی مزاحم به نظر بیاد، ممکنه یه روزی به درد بخوره و خیلی هم مفید باشه. کاکلی دقیقاً همینه. صدای بلندش که اولش باعث آزار بقیه بود، در نهایت جون همه رو نجات داد. این داستان به بچه ها یاد می ده که هیچ کس و هیچ چیز رو نباید دست کم بگیرن. هر کدوم از ما یه ویژگی های خاصی داریم که ممکنه به چشم بقیه عجیب بیاد، ولی اون ویژگی ها می تونن در زمان مناسب، ارزش فوق العاده ای پیدا کنن.

این داستان خیلی خوب نشون میده که چطور ضرب المثل «ضرر مثل هر چیز که خوار آید روزی به کار آید در داستان» در عمل پیاده میشه. این خودش یه راه عالیه برای آشنایی بچه ها با فرهنگ غنی ضرب المثل های ایرانی.

اهمیت پذیرش تفاوت ها و یافتن ارزش در هر موجود

یکی دیگه از درس های مهم این کتاب اینه که باید تفاوت های همدیگه رو بپذیریم و بهشون احترام بگذاریم. همه آدم ها مثل هم نیستن، همه حیوونا هم مثل هم نیستن. یکی صداش بلنده، یکی آروم تره، یکی تند می دوه، یکی یواش. مهم اینه که یاد بگیریم چطور این تفاوت ها رو ببینیم و ارزش اون ها رو درک کنیم. اگه همه شبیه هم بودیم، زندگی خیلی کسل کننده می شد، نه؟

کاکلی با صدای خاصش، به ما یاد میده که هر موجودی، با هر ویژگی ای، ارزشمنده. شاید یه ویژگی توی یه موقعیت خاص، ایراد به نظر بیاد، ولی در یه موقعیت دیگه، تبدیل بشه به یک امتیاز بزرگ. این درس به بچه ها کمک می کنه که هم خودشون رو با تمام ویژگی هاشون دوست داشته باشن و هم به تفاوت های دوست ها و همکلاسی هاشون احترام بگذارن.

شجاعت، همدلی و کار تیمی

درسته که کاکلی قهرمان داستانه، اما نقش همدلی و کار تیمی بقیه حیوونا رو هم نباید نادیده گرفت. وقتی کاکلی فریاد زد، بقیه حیوونا هم به کمکش اومدن و با سر و صدای خودشون روباه رو فراری دادن. این نشون می ده که وقتی همه با هم متحد باشن و برای یه هدف مشترک تلاش کنن، می تونن بر بزرگ ترین مشکلات هم غلبه کنن.

شجاعت کاکلی برای فریاد زدن در اون لحظه حساس، واقعاً مثال زدنیه. این کتاب به بچه ها یاد میده که توی شرایط سخت، باید شجاع باشن و اگه خطری دیدن، بدون ترس اقدام کنن. و البته، یاد بگیریم که همدل باشیم و توی مشکلات کنار هم بایستیم.

مقابله با قضاوت های عجولانه

مهم ترین چیزی که توی این داستان تغییر می کنه، دیدگاه حیوونا نسبت به کاکلیه. اولش اونا قضاوت کردن و صدای کاکلی رو یه ایراد بزرگ دیدن. اما وقتی کاکلی جونشون رو نجات داد، فهمیدن که قضاوتشون چقدر عجولانه و اشتباه بوده. این درس به ما و بچه های ما یاد می ده که هیچ وقت نباید از روی ظاهر یا یک ویژگی خاص، درباره کسی قضاوت کنیم. آدم ها و حتی حیوونا، خیلی پیچیده تر از اون چیزی هستن که به نظر می رسن.

باید به آدم ها فرصت بدیم تا خودشون رو نشون بدن. شاید اون کسی که فکر می کنیم بی فایده ست یا آزاردهنده ست، یه روزی تبدیل بشه به بزرگ ترین دوست و ناجی ما. نقد کتاب خروس پر سر و صدا بیشتر به همین پیام های عمیق اخلاقی می پردازه که به صورت غیرمستقیم به مخاطب کودک منتقل میشن.

چرا خواندن این کتاب برای کودکان شما ضروری است؟

حالا که با داستان و پیام های اصلی خروس پر سر و صدا آشنا شدیم، شاید این سوال براتون پیش بیاد که چرا باید این کتاب رو برای بچه هامون تهیه کنیم؟ واقعیت اینه که این کتاب فواید زیادی برای رشد و آموزش بچه ها داره:

• تقویت مهارت های شنیداری و تمرکز: داستان به قدری جذابه که بچه ها با دقت بهش گوش میدن یا می خونن، اینطوری تمرکزشون حسابی قوی میشه.
• آموزش مفاهیم اخلاقی و اجتماعی پیچیده در قالبی ساده و جذاب: مفاهیمی مثل احترام به تفاوت ها، شجاعت، همدلی و دوری از قضاوت عجولانه، توی این داستان خیلی راحت و ملموس توضیح داده شدن.
• معرفی فرهنگ غنی ضرب المثل های ایرانی به نسل جدید: با خوندن این کتاب، بچه ها از همون بچگی با یکی از مهم ترین بخش های فرهنگ و زبان فارسی، یعنی ضرب المثل ها، آشنا میشن.
• مناسب بودن برای گروه سنی الف و ب (سنین ۳ تا ۸ سال): زبان و تصاویر کتاب کاملاً برای این رده سنی مناسبه و تاثیرگذاری بالایی هم داره.
• تقویت قدرت تخیل و درک فضایی کودکان: تصویرسازی های کتاب و توصیف فضای مزرعه، به بچه ها کمک می کنه تا توی ذهنشون قصه رو مجسم کنن و قدرت تخیلشون رو تقویت کنن.
• ارتقای هوش هیجانی: با درک پیام های کتاب درباره پذیرش دیگران و همدلی، هوش هیجانی کودکان هم تقویت میشه و یاد میگیرن احساسات و تفاوت ها رو بهتر درک کنن.
• تقویت مهارت های کلامی: وقتی بچه ها داستان رو می خونن یا می شنون و بعد درباره اش صحبت می کنن، کلمات و جمله بندی های جدید یاد میگیرن و دایره لغاتشون هم بیشتر میشه.
• ایجاد علاقه به کتاب خوانی: یه داستان جذاب و دوست داشتنی مثل این، می تونه بچه ها رو عاشق کتاب و کتاب خوانی کنه و اونا رو برای خوندن داستان های بیشتر مشتاق کنه.

به طور کلی، این کتاب از اون داستان های آموزنده برای کودکان هست که هم سرگرم شون می کنه و هم بهشون ارزش های مهمی رو یاد میده. پس اگه دنبال یه کتاب عالی برای کتابخونه کوچولوتون می گردید، کتاب های کودک شیده خردمندان رو فراموش نکنید.

نگاهی به ویژگی های فنی کتاب

شاید به عنوان یه پدر و مادر یا مربی، دوست داشته باشید اطلاعات بیشتری هم درباره جزئیات فنی کتاب داشته باشید. درسته که این کتاب بیشتر روی محتوا تمرکز داره، ولی کیفیت ساخت و طراحی اون هم مهمه.

تصویرسازی های کتاب خروس پر سر و صدا واقعاً قشنگ و جذابه. این تصاویر، رنگارنگ و شاد هستن و کمک می کنن بچه ها راحت تر با داستان ارتباط برقرار کنن و شخصیت ها رو توی ذهنشون تجسم کنن. یه تصویر خوب، خیلی به درک بهتر داستان برای بچه های کوچیک کمک می کنه.

از نظر نگارش هم، زبان کتاب خیلی ساده و روونه. شیده خردمندان جوری نوشته که بچه های گروه سنی الف و ب (معمولاً ۳ تا ۸ سال) بتونن خیلی راحت و بدون گیر کردن به کلمات سخت، داستان رو دنبال کنن. این سادگی و روانی، یکی از برگ های برنده این کتابه.

اگه بخوایم به مشخصات نشرش هم اشاره کنیم، این کتاب توسط موسسه فرهنگی آرمان رشد منتشر شده. سال انتشارش هم ۱۳٩۶ بوده. تعداد صفحاتش هم معمولاً کم و در حدود ۱۲ تا ۱۳ صفحه است، که برای تمرکز بچه های کوچیک مناسبه و اونا رو خسته نمی کنه. این اطلاعات به شما کمک می کنه تا اگه خواستید کتاب رو تهیه کنید، مشخصاتش رو راحت تر پیدا کنید.

ویژگی	توضیحات
نویسنده	شیده خردمندان
ناشر	موسسه فرهنگی آرمان رشد
سال انتشار	۱۳۹۶ (ممکن است چاپ های جدیدتر هم داشته باشد)
تعداد صفحات	تقریباً ۱۲-۱۳ صفحه
مخاطب اصلی	کودکان گروه سنی الف و ب (۳ تا ۸ سال)

نتیجه گیری: داستانی ماندگار برای پرورش ارزش ها

خب، رسیدیم به آخر داستانمون. همونطور که با هم دیدیم، کتاب خروس پر سر و صدا ( نویسنده شیده خردمندان ) فراتر از یه قصه ساده ست. این کتاب، یه درس زندگیه که به بچه ها یاد میده چطور به تفاوت ها احترام بگذارن، شجاع باشن و هیچ کس رو دست کم نگیرن. واقعاً این اثر جایگاه ویژه ای توی ادبیات کودک ایران داره و به عنوان یه منبع عالی برای آموزش غیرمستقیم مفاهیم اخلاقی شناخته می شه.

بهتون پیشنهاد می کنم حتماً این کتاب رو تهیه کنید و با بچه هاتون بخونید. بعد از خوندن، باهاشون درباره پیام های داستان صحبت کنید. ازشون بپرسید: کاکلی چطور جون بقیه رو نجات داد؟ یا به نظرتون چرا نباید کسی رو دست کم بگیریم؟. این گفت وگوها، کمک می کنه که پیام های کتاب عمیق تر توی ذهن بچه ها جا بیفته.

به قول معروف، یه کتاب خوب، یه دوست خوبه. و خروس پر سر و صدا، قطعاً یه دوست خیلی خوب برای بچه های شما خواهد بود. امیدوارم از خوندن این خلاصه و مرور این کتاب دوست داشتنی، لذت برده باشید و تصمیم بگیرید این کتاب رو به کتابخونه کوچولوتون اضافه کنید. مطمئن باشید پشیمون نمی شید!