خلاصه کتاب تاریخ برده داری ( نویسنده مری هال، نورمن ال. ماخت )

کتاب تاریخ برده داری اثر مری هال و نورمن ال. ماخت، یک سفر تاریخی جامع و تکان دهنده به پدیده برده داری در سراسر جهان است که ریشه ها، ابعاد و پیامدهای این فاجعه انسانی را از دوران باستان تا به امروز بررسی می کند.

فکرش را بکنید، چقدر از تاریخ بشر زیر سایه ننگین برده داری گذشته؟ چقدر آدم ها، درست مثل ما، نفس می کشیدند، رؤیا داشتند، خانواده داشتند، اما به خاطر رنگ پوست، شکست در جنگ یا حتی فقط بدهی، تبدیل به کالا شدند؟ راستش را بخواهید، وقتی اسم برده داری می آید، ناخودآگاه ذهنمان می رود سمت مزارع پنبه آمریکا و بردگان آفریقایی. اما اگر کمی دقیق تر به تاریخ نگاه کنیم، می بینیم که این قصه، خیلی پیچیده تر و گسترده تر از این حرف هاست. کتاب تاریخ برده داری نوشته «مری هال» و «نورمن ال. ماخت» دقیقاً همین کار را می کند. این کتاب فقط یک گزارش خشک و خالی از تاریخ نیست؛ یک پنجره است رو به تلخ ترین بخش های هویت انسانی ما، جایی که ظلم و بی عدالتی، خودش را در بدترین شکل ممکن نشان می دهد.

آشنایی با نویسندگان و جایگاه کتاب

قبل از اینکه شیرجه بزنیم توی خلاصه کتاب، بد نیست یک آشنایی کوچولو با نویسندگانش پیدا کنیم. آدم هایی که جرئت می کنند سراغ چنین موضوع حساسی بروند، حتماً حرف های زیادی برای گفتن دارند.

مری هال و نورمن ال. ماخت چه کسانی هستند؟

متاسفانه اطلاعات خیلی زیادی از پیشینه دقیق تحصیلی و پژوهشی مری هال و نورمن ال. ماخت در دسترس عمومی نیست، اما از شواهد و از خود کتاب پیداست که این دو نویسنده، حسابی در زمینه تاریخ و مطالعات اجتماعی تبحر دارند. نورمن ال. ماخت، بیشتر به خاطر آثار تاریخی اش و خصوصاً زندگی نامه های ورزشی اش در آمریکا شناخته شده است. به نظر می رسد این همکاری مشترک آن ها، نتیجه یک علاقه عمیق و تخصصی به ریشه یابی پدیده های اجتماعی و تاریخی، خصوصاً موضوعات حساس و کمتر پرداخته شده است. هدف آن ها، فراتر از روایت یک داستان ساده، تحلیل ریشه ها و ابعاد برده داری در طول اعصار مختلف بوده و انصافاً هم به خوبی از پس این کار برآمده اند. وقتی کتابشان را می خوانید، متوجه می شوید که چقدر دقیق و مستند پیش رفته اند و تمام تلاششان را کرده اند تا از هرگونه سوگیری نژادی یا منطقه ای دوری کنند و برده داری را به عنوان یک پدیده جهان شمول بررسی کنند. خب، این دیدگاه بی طرفانه و جامع، خودش یک امتیاز بزرگ برای کتاب به حساب می آید.

تاریخ برده داری در مجموعه تاریخ جهان

این کتاب جزئی از یک مجموعه بزرگ و ارزشمند به اسم تاریخ جهان است که توسط انتشارات ققنوس منتشر شده. این مجموعه، ۸۷ جلد دارد و هر جلدش به یک دوره مهم تاریخی می پردازد. هدف اصلی این مجموعه، این بوده که مفاهیم پیچیده تاریخی رو با زبانی ساده و روان برای همه، از نوجوانان کنجکاو گرفته تا بزرگسالانی که به دنبال دانش عمومی تاریخی هستند، توضیح بده. پس می شود گفت کتاب تاریخ برده داری هم با همین رویکرد نوشته شده؛ یعنی قرار نیست شما را با اصطلاحات تخصصی گیج کند یا وارد جزئیات بیش از حد یک بخش خاص شود. بلکه قراره یک تصویر کلی، اما عمیق و قابل فهم از این پدیده به شما بدهد. این یعنی نویسندگان، نه فقط یک مورخ، بلکه یک راوی ماهر هم هستند که بلدند چطور تاریخ را زنده کنند و آن را از حالت خشک و بی روح کتاب های درسی دربیاورند. این رویکرد، کمک می کند تا خواننده، حتی اگر پیش زمینه تاریخی زیادی هم نداشته باشد، بتواند به خوبی با موضوع ارتباط برقرار کند و اهمیت آن را درک کند.

خلاصه تحلیلی فصل به فصل کتاب: سیر تکامل و ابعاد برده داری

حالا که با نویسندگان و جایگاه کتاب آشنا شدیم، وقتش رسیده که برویم سراغ اصل مطلب: خود کتاب و اینکه این سفر تاریخی، از کجا شروع می شود و به کجا می رسد. این کتاب مثل یک نقشه راه می ماند که ما را در پیچ وخم های تاریخ برده داری همراهی می کند.

خاستگاه برده داری: از بین النهرین تا امپراتوری روم

برده داری، چیزی نیست که تازه کشف شده باشد. اصلاً از همان موقع که تمدن ها شکل گرفتند و آدم ها شروع به کشاورزی و شهرنشینی کردند، انگار که یک جورایی این پدیده هم پا گرفت. کتاب تاریخ برده داری از بین النهرین شروع می کند؛ جایی که اولین تمدن ها و اولین قوانین بشری شکل گرفتند. فکرش را بکنید، توی همون قوانین حمورابی هم اشاراتی به جایگاه برده ها شده بود! این نشان می دهد که برده داری چقدر از اول توی بافت اجتماعی و اقتصادی این جوامع تنیده شده بود.

بعد می رسیم به مصر باستان، یونان و روم. اینجا هم برده ها نقش کلیدی در اقتصاد داشتند. مثلاً توی یونان، برده ها توی معادن کار می کردند، توی کشاورزی کمک می کردند و حتی بخشی از نیروی کار خانه ها بودند. در روم هم که دیگر برده داری به اوج خودش رسید. برده ها از سراسر جهان، از طریق جنگ و غارت، به روم آورده می شدند و تقریباً توی هر کاری ازشون استفاده می شد؛ از سرباز گرفته تا معلم، از کشاورز گرفته تا گلادیاتور. قوانین روم هم که حسابی سخت گیرانه بود و برده ها رو عملاً مثل اشیای متحرک می دید. البته بین برده های رومی هم تفاوت هایی بود، بعضی ها وضعیت بهتری داشتند و بعضی ها زیر بدترین شرایط جان می دادند. خلاصه این فصل به ما نشون می ده که برده داری نه یک پدیده جدید، که یک بخش دردناک و قدیمی از تاریخ بشری است که ریشه های عمیق در ساختارهای قدرت و اقتصاد داشته.

برده داری در قرون وسطی: تداوم در میان تغییرات

شاید فکر کنید با پایان امپراتوری های بزرگ باستان، برده داری هم کم کم از بین رفته. اما نه! کتاب نشون می ده که این پدیده توی قرون وسطی هم ادامه داشته، فقط شکل و شمایلش کمی عوض شده. توی این دوره، تمرکز کتاب روی دو منطقه مهم است: سرزمین های اسلامی و ایتالیا.

توی سرزمین های اسلامی، برده داری وجود داشت، اما تفاوت های مهمی با برده داری در غرب داشت. مثلاً، برده ها اغلب می تونستند به جایگاه های مهمی توی دربار و ارتش برسند. نژاد، تنها عامل تعیین کننده برای برده داری نبود و برده ها از قومیت های مختلفی مثل ترک، اسلاو، آفریقایی و… بودند. حتی خیلی وقت ها، آزاد کردن برده ها (که بهش میگن عتق) یک عمل نیکوکارانه و توصیه شده توی اسلام بود. خب، این باعث می شد که برده ها در طول زمان، امید به آزادی و حتی ارتقای اجتماعی داشته باشند.

اما توی ایتالیا، خصوصاً توی شهرهایی مثل ونیز و جنوا، داستان فرق می کرد. این شهرها که توی تجارت دریایی حسابی قوی بودند، نقش پررنگی توی تجارت برده داشتند. اینجا بیشتر برده ها از اروپای شرقی (مثل اسلاوها، که کلمه slave از همین جا میاد) و سواحل مدیترانه بودند. برده داری توی این مناطق بیشتر جنبه اقتصادی داشت و برده ها برای کار در خانه ها، کشتی ها و مزارع استفاده می شدند. این فصل نشون می ده که چطور برده داری، با تغییرات سیاسی و اجتماعی قرون وسطی، خودش را تطبیق داده و به زندگی خودش ادامه داده بود.

آفریقا: قاره ای با سابقه دیرینه و نقش کلیدی در تجارت برده

صحبت از برده داری که می شود، حتماً نام آفریقا هم به میان می آید. اما کتاب یک نکته مهم را یادآوری می کند: برده داری در آفریقا، قبل از ورود اروپایی ها هم وجود داشته است. البته نه به شکلی که ما از برده داری بعد از ورود اروپایی ها می شناسیم. برده داری درون قبیله ای در آفریقا معمولاً به خاطر جنگ ها، بدهی ها یا حتی به عنوان مجازات انجام می شد. این نوع برده داری اغلب دائمی نبود و بردگان می توانستند به مرور زمان جذب جامعه شوند و حتی با ازدواج با آزادگان، جایگاه اجتماعی بهتری پیدا کنند. این برده داری، بیشتر جنبه اجتماعی و اقتصادی داشت و کمتر با نژاد مرتبط بود.

اما داستان از جایی تغییر می کند که پای اروپایی ها به آفریقا باز می شود. اینجاست که تجارت برده از آفریقا به دیگر نقاط جهان، به خصوص قاره آمریکا، اوج می گیرد. اروپایی ها برای کار در مزارع وسیع نیشکر و تنباکو در دنیای جدید، به نیروی کار ارزان نیاز داشتند و این نیاز، منجر به شکل گیری یکی از بزرگ ترین و بی رحمانه ترین فجایع انسانی تاریخ، یعنی تجارت فرا اقیانوسی برده شد. کشتی های برده داری، میلیون ها آفریقایی را در شرایطی غیرانسانی به قاره آمریکا منتقل کردند و این نقل و انتقال، بنیان گذار نظام برده داری نوین و نژادپرستانه شد که تا قرن ها ادامه داشت. این فصل به خوبی نشون می ده که چطور یک پدیده بومی، با ورود عوامل خارجی و منافع اقتصادی، به یک کابوس جهانی تبدیل شد.

برده داری در قاره آمریکا: از سرخپوستان تا برده داری نوین

وقتی اسم آمریکا و برده داری می آید، معمولاً تصویر برده های آفریقایی جلوی چشممان می آید. اما کتاب یادآوری می کند که حتی قبل از ورود اروپایی ها، در میان تمدن های بومی آمریکا مثل آزتک و مایا هم اشکال خاصی از برده داری وجود داشته. این نوع برده داری، اغلب با اهداف آیینی یا برای کارهای خاص بود و مثل برده داری آفریقایی ها، جنبه نژادی و دائمی نداشت. با این حال، با ورود اروپایی ها به قاره آمریکا، همه چیز عوض شد.

ماجرا از سال ۱۶۱۹ شروع شد؛ زمانی که اولین کشتی حامل بردگان آفریقایی به ویرجینیا رسید. این آغاز یک دوران سیاه بود. اروپایی ها، خصوصاً برای کشت پنبه، تنباکو و نیشکر در مزارع گسترده، به نیروی کار عظیم نیاز داشتند. بردگان آفریقایی که در شرایط هولناکی از قاره خود به آمریکا منتقل می شدند، مجبور بودند در بدترین شرایط و زیر وحشیانه ترین شکنجه ها کار کنند. این برده داری، بر خلاف اشکال قبلی، کاملاً بر پایه نژاد بود و یک نظام طبقاتی بسیار سفت و سخت ایجاد کرد که در آن، بردگان به عنوان مال و اموال در نظر گرفته می شدند و هیچ حقوق انسانی نداشتند. این دوران، اوج بی رحمی و بی اخلاقی انسانی را به نمایش می گذارد و کتاب به خوبی این وضعیت اسفناک را ترسیم می کند.

اما براى برده ها زندگى بر روى کشتزارها طاقت فرسا بود. اسناد رسمى فرانسوى ها مؤید توصیف سى. ال. آر. جیمزِ مورخ در باب مجازات بردگان است:

«برده داران و نگهبانان برده هر مجازاتى را که بتوان تصورش را کرد، براى فرو نشاندن شهوت خشونتشان، علیه برده ها روا مى داشتند: زنجیرهاى آهنى بر دست و پا، کنده هاى عظیم چوب که پشت سرشان مى کشیدند، و نقاب هاى قلع براى آن که برده ها نتوانند ساقه هاى نیشکر را بخورند، و طوق آهنى. وقتى چوب داغ بر باسن برده ها مى گذاشتند، شلاق زدن موقتا متوقف مى شد؛ نمک، فلفل، زغال نیمسوز و خاکستر داغ بر روى زخم هاى خونین ریخته مى شد. قطع عضو مرسوم بود: عضلات، گوش ها و گاه حتى اعضاى تناسلى، تا آن ها از لذتى که مى توانستند به رایگان از آن برخوردار شوند، محروم گردند. اربابانشان موم داغ بر بازوها و دست ها و شانه هاى آن ها مى ریختند، و بر سرشان نیشکر جوشان خالى مى کردند، آن ها را زنده زنده مى سوزاندند، روى آتش کم فروغ کبابشان مى کردند، در باروت فرو مى کردند و کبریت مى کشیدند، تا سر در نیشکر فرو مى کردند تا مگس ها آن ها را بگزند، آن ها را در مقابل لانه مورچه ها یا زنبورها مى بستند، وادارشان مى کردند مدفوعشان را بخورند، ادرارشان را بنوشند، و تف دیگر برده ها را بلیسند.»

فکرش را بکنید که چه خشونت بی حد و حصری علیه این انسان ها اعمال می شد. این بخش از کتاب واقعاً ته دل آدم را خالی می کند و یادآور می شود که چطور طمع و قدرت طلبی می تواند انسانیت را از بین ببرد.

نبرد برای آزادی: جنگ داخلی آمریکا و الغای برده داری

همین طور که نظام برده داری در جنوب آمریکا قدرتمندتر می شد، صدای اعتراض ها هم در شمال بلندتر می شد. بالاخره یک روز، این تناقض بزرگ توی «اعلامیه استقلال آمریکا» که می گفت همه انسان ها برابر آفریده شده اند، نتوانست با واقعیت وجود برده داری کنار بیاید. جنبش های الغای برده داری، که با کمک بردگان فراری و سفیدپوستان آزادی خواه شکل گرفته بودند، روز به روز قوی تر می شدند. آدم هایی مثل «هریت تابمن» که به موسیه سیاه معروف بود، صدها برده رو از طریق «راه آهن زیرزمینی» به آزادی رسوندن.

بالاخره این اختلافات به جنگ داخلی آمریکا در سال های ۱۸۶۱ تا ۱۸۶۵ منجر شد. جنگی خونین بین ایالات شمالی (طرفدار الغای برده داری) و ایالات جنوبی (طرفدار حفظ برده داری). با پیروزی شمالی ها و سخنرانی های آبراهام لینکلن، خصوصاً «اعلامیه رهایی بردگان»، رسماً برده داری توی ایالات متحده تموم شد. البته پایان قانونی برده داری به معنی پایان تبعیض و مشکلات برای سیاه پوستان نبود، اما قدم بسیار بزرگی به سوی عدالت و آزادی بود. این فصل از کتاب، داستان قهرمانی ها، مقاومت ها و البته هزینه های سنگین آزادی رو روایت می کنه.

تداوم یک شرمندگی: برده داری در عصر حاضر

شاید فکر کنید بعد از قرن نوزدهم و الغای برده داری توی اکثر کشورها، دیگه این پدیده کلاً از بین رفته. اما کتاب یک حقیقت تلخ و تکان دهنده رو به ما یادآوری می کنه: برده داری هنوز هم وجود داره! فقط شکلش عوض شده و پنهان تر شده. این بخش از کتاب، ما رو با اشکال نوین برده داری آشنا می کنه که در قرن ۲۱ میلادی هم ادامه دارند.

اشکالی مثل:

• کار اجباری: میلیون ها نفر، از کودکان گرفته تا بزرگسالان، مجبورند بدون دستمزد یا با دستمزدهای ناچیز در شرایطی غیرانسانی کار کنند. این می تونه توی کارخانه ها، مزارع، یا حتی توی خونه ها اتفاق بیفته.
• قاچاق انسان: آدم ها به اجبار یا با فریب، برای اهداف مختلف (مثل کار اجباری، سوءاستفاده جنسی، یا حتی فروش اعضای بدن) از جایی به جای دیگه منتقل می شن. این یه تجارت خیلی سودآوره که متاسفانه در سراسر دنیا رواج داره.
• برده داری جنسی: به خصوص زنان و کودکان، قربانی سوءاستفاده های جنسی قرار می گیرن و مجبور به کارهای جنسی می شن.
• بدهی و بردگی: گاهی اوقات، افراد برای پرداخت بدهی های کوچک، مجبور می شن سال ها یا حتی نسل ها برای صاحب کارشون کار کنن. این یه حلقه بسته از استثماره که ازش خلاص شدن تقریباً غیرممکنه.

این بخش کتاب، یک زنگ خطر جدیه. به ما نشون می ده که مبارزه با برده داری هنوز تموم نشده و تا وقتی که حتی یک نفر هم تحت بردگی باشه، ما مسئولیم که آگاه باشیم و برای ریشه کن کردن این پدیده پنهان و ننگین تلاش کنیم.

درس ها و پیام های کلیدی کتاب تاریخ برده داری

خب، تا اینجا یک نگاه کلی به خلاصه کتاب انداختیم. حالا وقتشه که ببینیم این کتاب چه درس های مهمی به ما می ده. چون بالاخره هدف از خوندن تاریخ فقط دونستن گذشته نیست، بلکه باید ازش درس گرفت و به فکر آینده بود. این کتاب، پیام های خیلی عمیقی داره که می تونه دیدگاهمون رو نسبت به دنیا و انسان ها حسابی تغییر بده:

• برده داری پدیده ای فراتر از نژاد و جغرافیای خاص: یکی از مهم ترین درس ها اینه که برده داری فقط مختص سیاهپوستان یا یک منطقه خاص مثل آمریکا نیست. این پدیده در طول تاریخ، در همه تمدن ها و قاره ها و با حضور همه نژادها و ادیان وجود داشته. از روم باستان تا آفریقا، از آسیا تا آمریکا، همه جا رد پایی ازش هست. این دیدگاه کمک می کنه که از تعصبات نژادی و قبیله ای فاصله بگیریم و به برده داری به عنوان یک مشکل انسانی نگاه کنیم.
• ظلم و ستم بی حد بر بردگان در اعصار مختلف: کتاب، بدون سانسور، شکنجه ها، تحقیرها و رنج هایی رو که بردگان متحمل شدند، نشون می ده. از جدا کردن بچه ها از مادرهاشون گرفته تا کتک زدن و قطع عضو، همه اینها عمق بی رحمی انسان رو به نمایش می گذاره. این بخش ها آدم رو واقعاً به فکر فرو می بره که چطور یک انسان می تونه با انسان دیگه اینقدر وحشیانه رفتار کنه.
• تلاش و مبارزات بی وقفه برای آزادی و مقاومت: در کنار همه این ظلم ها، کتاب نشون می ده که بردگان هرگز تسلیم نشدند. از شورش های کوچک گرفته تا فرارها و تشکیل جنبش های زیرزمینی، همیشه یک شعله امید برای آزادی وجود داشته. این بخش ها، نمادی از قدرت روح انسانی و اراده برای بقا و آزادی است. داستان قهرمانانی که با جان و دل برای رهایی جنگیدند، واقعاً الهام بخشه.
• نیاز به شناخت گذشته برای مقابله با اشکال نوین برده داری: شاید مهم ترین درس کتاب برای امروز ما این باشه که برده داری هنوز تموم نشده. تا وقتی که فقر، نابرابری و طمع وجود داره، اشکال جدیدی از برده داری هم پیدا می شه. شناخت گذشته و درک ریشه های برده داری، کمک می کنه که بتونیم با اشکال مدرن اون مثل قاچاق انسان، کار اجباری و برده داری جنسی مبارزه کنیم. این کتاب به ما یادآوری می کنه که مسئولیت ما به عنوان شهروندان این دنیا چیه.

چرا مطالعه این کتاب (یا خلاصه ی آن) ضروری است؟

شاید بپرسید توی این همه کتاب تاریخی، چرا باید سراغ این یکی بریم؟ خب، دلایل زیادی وجود داره که مطالعه این کتاب، چه کاملش و چه همین خلاصه ای که الان خوندید، حسابی می تونه به دردتون بخوره و ضروری باشه:

• ارائه دیدگاهی جامع و جهانی به موضوع: این کتاب، بر خلاف خیلی از منابع که فقط روی یک دوره یا منطقه خاص تمرکز می کنند، برده داری رو به صورت یک پدیده جهان شمول و در طول تاریخ دنبال می کنه. این دیدگاه، بهمون کمک می کنه تا بفهمیم برده داری چقدر ریشه دار و فراگیر بوده و فقط یک مشکل اینجا و حالا نیست، بلکه یک مسئله انسانی بوده و هست.
• کمک به درک ریشه های نابرابری های اجتماعی و نژادی امروزی: خیلی از مشکلات و نابرابری های نژادی و اجتماعی که امروز می بینیم، ریشه های عمیقی توی تاریخ برده داری و تبعات اون داره. این کتاب بهتون کمک می کنه که بفهمید چرا بعضی از اقلیت ها هنوز با تبعیض مواجه اند و چطور گذشته، سایه اش رو روی حال انداخته.
• بیدار کردن حس مسئولیت پذیری در قبال حقوق بشر: وقتی این همه ظلم و رنج رو توی تاریخ برده داری می خونید، دیگه نمی تونید نسبت به نقض حقوق بشر بی تفاوت باشید. این کتاب، وجدانتون رو بیدار می کنه و بهتون یادآوری می کنه که آزادی و کرامت انسانی چقدر ارزشمنده و چقدر باید برای حفظ اون تلاش کرد.
• منبعی معتبر و مستند برای پژوهش و مطالعه: برای دانشجوها، محقق ها و هر کسی که به دنبال اطلاعات دقیق و مستند درباره تاریخ برده داریه، این کتاب می تونه یک نقطه شروع عالی باشه. زبان ساده و روانی داره، اما محتوای اون کاملاً دقیق و قابل استناده.
• شناخت بخش تاریک تاریخ برای ساختن آینده ای روشن تر: نمی تونیم چشممون رو روی بخش های تاریک تاریخ ببندیم و انتظار داشته باشیم که اونها دیگه تکرار نشن. شناخت این فجایع، بهمون کمک می کنه که آگاه تر باشیم و از اشتباهات گذشته درس بگیریم تا جامعه ای عادلانه تر بسازیم.

نتیجه گیری: تاریخی برای عبرت

خب، رسیدیم به آخر این سفر تلخ اما مهم. کتاب تاریخ برده داری مری هال و نورمن ال. ماخت، واقعاً یک اثر ارزشمنده که نباید نادیده گرفته بشه. این کتاب بهمون نشون می ده که برده داری نه یک پدیده ساده، بلکه یک معضل پیچیده و ریشه دار در تاریخ انسانه که رنج ها و دردهای زیادی رو به بار آورده. ما یاد می گیریم که این قصه فقط درباره سیاهپوستان یا یک منطقه خاص نیست؛ برده داری در اعصار و قاره های مختلف، با اشکال گوناگون وجود داشته و حتی متاسفانه هنوز هم، در قالب های جدیدتر و پنهان تر، ادامه داره.

این کتاب یک آینه است؛ آینه ای که هم زشتی های بی حد و حصر انسان رو به تصویر می کشه و هم مقاومت و امید به آزادی رو. به ما یادآوری می کنه که کرامت انسانی چقدر شکننده است و چقدر باید برای حفظش مراقب بود. درس اصلی کتاب اینه: تاریخ برای عبرت است. با شناخت این گذشته دردناک، می تونیم ریشه های نابرابری های امروز رو بهتر بفهمیم و برای ساختن دنیایی عادلانه تر، تلاش کنیم. دنیایی که در اون دیگه هیچ انسانی «کالا» نباشه و همه از آزادی و برابری واقعی برخوردار باشن.

اگه دلتون می خواد که این موضوع رو عمیق تر و با جزئیات بیشتر دنبال کنید، بهتون پیشنهاد می کنم حتماً نسخه کامل کتاب تاریخ برده داری رو از انتشارات ققنوس تهیه و مطالعه کنید. مطمئن باشید که حسابی به اطلاعاتتون اضافه می کنه و دیدگاهتون رو تغییر می ده.

منابع و پیوندهای مفید

برای کسانی که می خواهند بیشتر درباره این کتاب یا موضوع برده داری بدانند، اطلاعات زیر می تواند مفید باشد:

مشخصات کامل کتاب:

• نام کتاب: تاریخ برده داری
• نویسندگان: مری هال (Mary Hull) و نورمن ال. ماخت (Norman L. Macht)
• مترجم: سهیل سمی
• ناشر: انتشارات ققنوس
• سال انتشار: ۱۴۰۱ (یا سال های جدیدتر چاپ)
• شابک: 978-964-311-615-8
• تعداد صفحات: ۱۳۴ صفحه (نسخه چاپی)

برای مطالعه بیشتر در مورد این حوزه، می توانید به کتاب های مرتبط زیر نگاهی بیندازید:

• کتاب صوتی تاریخ برده داری (موجود در پلتفرم های صوتی مانند آوانامه، کتابراه، فیدیبو، طاقچه، نوار)
• کتاب «جنگ داخلی آمریکا» (از مجموعه تاریخ جهان انتشارات ققنوس)
• کتاب «پیدایش مسیحیت» (از مجموعه تاریخ جهان انتشارات ققنوس)
• کتاب «امپراتوری مغول» (از مجموعه تاریخ جهان انتشارات ققنوس)
• کتاب «سفرهای مارکوپولو» (از مجموعه تاریخ جهان انتشارات ققنوس)