متن وصیت نامه تقسیم ارث: راهنمای جامع برای آرامش خاطر شما و عزیزانتان

وصیت نامه تقسیم ارث، سند خیلی مهمیه که به کمکش می تونید تکلیف اموالتون رو بعد از خودتون مشخص کنید و جلوی کلی اختلاف و دردسر رو بین عزیزانتون بگیرید. این یه نقشه راه برای آرامش خاطر خودتون و وراث شماست، پس بهتره سرسری ازش رد نشیم. حتماً شنیدین که می گن «مالت رو حلال کن» و وصیت نامه دقیقاً همینه، یعنی شما با این سند، حق و حقوق همه رو مشخص می کنید و بعد از خودتون، دیگه کسی دغدغه نداره که چه کسی باید چه چیزی رو برعهده بگیره.

تصور کنید اگه یه روزی ما نباشیم و همه چیز به هم بریزه، چقدر برای بازماندگانمون سخته که هم با غم از دست دادنمون کنار بیان و هم با مشکلات مربوط به ارث و میراث دست و پنجه نرم کنن. متن وصیت نامه تقسیم ارث دقیقاً همینجاست تا این بار رو از دوش عزیزانتون برداره. این مقاله قراره بهتون کمک کنه تا با تمام جزئیات مربوط به وصیت نامه، از اهمیت شرعی و قانونی گرفته تا انواعش و نحوه تنظیمش، آشنا بشید. حتی یه نمونه کامل هم براتون آوردیم که بتونید با خیال راحت ازش ایده بگیرید و وصیت نامه خودتون رو آماده کنید. پس بزن بریم که یه سفر حقوقی و البته معنوی رو با هم شروع کنیم.

چرا باید وصیت نامه بنویسیم؟ (اهمیت شرعی و قانونی وصیت)

شاید خیلی ها فکر کنن وصیت نامه نوشتن فقط برای آدمای خیلی پیر یا کساییه که مال و اموال زیادی دارن. اما حقیقت اینه که وصیت کردن یه جور دوراندیشیه، یه جور برنامه ریزی برای آینده که هم از نظر شرعی خیلی بهش تاکید شده و هم از نظر قانونی کلی فایده داره. وقتی صحبت از متن وصیت نامه تقسیم ارث میشه، داریم در مورد چیزی حرف می زنیم که می تونه بعد از ما هم حرفمون رو بزنه و خواسته هامون رو عملی کنه.

اهمیت از دیدگاه شرع اسلام (احادیث و روایات)

توی دین اسلام، وصیت کردن یه موضوعیه که خیلی روش تاکید شده. پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) بارها در مورد اهمیت وصیت سفارش کردن. شنیدن این احادیث واقعاً آدم رو به فکر فرو می بره:

• پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «هر کس بدون وصیت بمیرد، به مرگ جاهلیت مرده است!» این یعنی وصیت نامه چقدر توی اسلام جایگاه داره.
• همچنین فرمودند: «سزاوار نیست مسلمانی شب را به صبح کند، مگر اینکه وصیت او زیر سرش باشد.» این نشون می ده که وصیت کردن یه امر ضروری و همیشگیه، نه فقط برای لحظه آخر.

این توصیه ها فقط برای این نیست که به فکر مال دنیا باشیم، بلکه برای اینه که واجبات شرعی که شاید فراموش کرده باشیم (مثل خمس، زکات، نماز و روزه قضا) انجام بشن، حق الناس به گردنمون نمونه و حتی بتونیم کارهای خیر و صدقات جاریه برای خودمون باقی بذاریم. خلاصه، از دید شرع، وصیت نامه یه راهیه برای تضمین آرامش روحمون بعد از دنیا.

اهمیت از دیدگاه قوانین مدنی و جلوگیری از اختلافات

حالا بریم سراغ بُعد قانونی ماجرا. غیر از بحث های شرعی، وصیت نامه از نظر قانونی هم فوق العاده مهمه. اگه وصیت نامه داشته باشید، خیلی از مشکلاتی که ممکنه بعد از شما برای وراث پیش بیاد، حل می شه و جلوی کلی دعوا و اختلاف رو می گیرید. مثلاً:

• تعیین تکلیف اموال: شما می تونید مشخص کنید که اموالتون دقیقاً چطور بین کی و کی تقسیم بشه (البته با رعایت قانون و سهم الارث).
• مدیریت بدهی ها و مطالبات: اگه بدهی یا طلبی دارید، می تونید توی وصیت نامه ذکر کنید که وصی شما چطور اونا رو پرداخت یا دریافت کنه. اینطوری ورثه سردرگم نمی شن.
• تعیین وصی: می تونید یه نفر رو به عنوان وصی انتخاب کنید تا کارهای مربوط به اجرای وصیت نامه رو به عهده بگیره و خیالتون راحت باشه که خواسته هاتون به درستی اجرا می شه.
• حمایت از افراد خاص: شاید بخواید به کسی که وارث شما نیست یا به نیازمندی کمک کنید، وصیت نامه این امکان رو بهتون می ده که از ثلث اموالتون (یک سوم) برای این کارها استفاده کنید.

خلاصه، وصیت نامه یه سپر محکمه برای جلوگیری از اختلافاته و یه نقشه راه واضح برای وراث شماست.

تأثیر وصیت بر تقسیم ارث (قاعده ثلث)

یه نکته خیلی مهم در مورد وصیت نامه، موضوع ثلث امواله. بر اساس قانون و شرع، شما فقط می تونید در مورد یک سوم (ثلث) از کل دارایی هاتون بعد از کم کردن بدهی ها، وصیت کنید. یعنی اگه بیشتر از یک سوم رو وصیت کنید، اجرای اون قسمت اضافه، فقط با رضایت و تنفیذ ورثه امکان پذیره. اگه ورثه راضی نشن، اون بخش از وصیت شما باطل می شه.

شاید فکر کنید پس چه فایده ای داره؟ اما همین یک سوم هم می تونه کلی کارگشا باشه. می تونید برای کارهای خیریه، کمک به نیازمندان، پرداخت واجبات شرعی مثل نماز و روزه قضا، یا حتی بخشیدن یه مقدار مال به کسی که وارث شما نیست، از این ثلث استفاده کنید. پس قدرت این یک سوم رو دست کم نگیرید!

پس، با وصیت نامه نه تنها می تونید اموالتون رو مدیریت کنید، بلکه می تونید خیالتون رو از بابت انجام واجبات و کارهای خیریه هم راحت کنید و یه آرامش ابدی برای خودتون و عزیزانتون رقم بزنید.

انواع وصیت نامه در قانون ایران

توی قانون ایران، وصیت نامه انواع مختلفی داره که هر کدوم شرایط و قواعد خاص خودشون رو دارن. آشنایی با این انواع بهتون کمک می کنه که بهترین نوع رو برای خودتون انتخاب کنید. به طور کلی، وصیت نامه رو می شه به دو دسته اصلی تملیکی و عهدی تقسیم کرد.

وصیت نامه تملیکی (تعریف، شرایط و نمونه های کاربردی)

تصور کنید می خواید بعد از فوتتون، یه خونه، یه ماشین یا حتی یه مبلغ پول رو به شخص خاصی بدید. اینجا وصیت تملیکی به کارتون میاد. وصیت نامه تملیکی یعنی شما یه مال یا یه منفعتی رو (مثلاً حق سکونت در یه ملک برای یه مدت مشخص) از اموالتون، برای بعد از فوتتون، به صورت رایگان به کسی می بخشید. ماده 826 قانون مدنی هم دقیقاً همین رو می گه:

ماده ۸۲۶ قانون مدنی: «وصیت تملیکی عبارت است از اینکه کسی عین یا منفعتی را از مال خود برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجاناً تملیک کند.»

حالا بیاین چند تا اصطلاح مهم اینجا رو با هم ببینیم:

• موصی: شمایی که دارید وصیت می کنید.
• موصی له: کسی که مال یا منفعت بهش بخشیده می شه (گیرنده وصیت).
• موصی به: همون مال یا منفعتی که وصیت شده (چیزی که بخشیده می شه).

مثلاً، شما وصیت می کنید که بعد از فوتتون، ماشینتون به پسرداییتون برسه. اینجا شما موصی هستید، پسرداییتون موصی له و ماشینتون هم موصی به هستش. یادتون باشه که موصی له حتماً نباید از وراث باشه و می تونه هر کسی باشه.

وصیت نامه عهدی (تعریف، شرایط و مثال ها)

وصیت عهدی یه جور دیگه است. اینجا شما مالی رو به کسی نمی بخشید، بلکه از یه نفر می خواید که یه کاری رو بعد از فوتتون انجام بده. مثلاً می خواید یه بخش از اموالتون صرف کارهای خیریه بشه، یا یه نفر مراقب بچه های کوچیکتون باشه. این همون جاییه که وصیت عهدی وارد عمل می شه.

توی وصیت عهدی، شما یه نفر رو به عنوان وصی انتخاب می کنید که وظیفه اجرای وصایای شما رو به عهده بگیره. این وصی می تونه هر کسی باشه که بهش اعتماد دارید و شرایط قانونی وصی بودن رو داشته باشه (مثلاً بالغ و عاقل باشه).

اینجا هم چند تا اصطلاح مهم داریم:

• وصی: کسی که از طرف شما مامور به انجام کارهای خاصی بعد از فوتتون می شه.
• ناظر: گاهی اوقات ممکنه یه نفر رو به عنوان ناظر بر کار وصی تعیین کنید که حواسش به اجرای درست وصیت نامه باشه.
• قیم: اگه فرزند صغیری دارید، می تونید توی وصیت نامه قیم اون رو تعیین کنید تا بعد از شما، مسئولیت نگهداری و تربیتش رو به عهده بگیره.

مثلاً، شما وصیت می کنید که وصی شما، از یک سوم اموالتون، خرج مراسم عزاداریتون رو بده و باقی مانده رو به یه موسسه خیریه اهدا کنه. یا وصیت می کنید که قیم فرزندان کوچیکتون، خواهرتون باشه.

تفاوت وصیت تملیکی و عهدی (با جدول مقایسه)

حالا که با هر دو نوع وصیت آشنا شدیم، بهتره تفاوت های اصلیشون رو هم توی یه جدول ببینیم تا قضیه برامون شفاف تر بشه:

ویژگی	وصیت تملیکی	وصیت عهدی
هدف اصلی	تملیک و بخشش مال یا منفعت به دیگری	مکلف کردن شخصی (وصی) به انجام کاری
موضوع وصیت	عین یا منفعت از اموال (موصی به)	انجام یک عمل یا مدیریت اموال
اشخاص درگیر	موصی، موصی له	موصی، وصی، (ناظر، قیم)
مثال	بخشش خانه به دوست، اهدای پول به خواهر	تعیین وصی برای پرداخت بدهی ها، تعیین قیم برای فرزندان
نیاز به قبول	معمولاً موصی له باید بعد از فوت، وصیت رو قبول کنه	وصی باید قبول کنه تا بتونه وظایفش رو انجام بده

پس می بینید که هر کدوم از این وصیت نامه ها کارکرد خودشون رو دارن و شما می تونید بسته به نیازتون، از هر دو نوع در وصیت نامه خودتون استفاده کنید یا فقط یکی از اونا رو داشته باشید.

نحوه تنظیم و انواع رسمی وصیت نامه

حالا که انواع وصیت رو شناختیم، بریم سراغ اینکه چطور می تونیم این وصیت نامه ها رو تنظیم کنیم. توی قانون، سه تا راه اصلی برای نوشتن وصیت نامه وجود داره: خودنوشت، رسمی و سری. هر کدوم از اینا ویژگی های خودشون رو دارن که باید باهاشون آشنا باشید.

وصیت نامه خودنوشت (دستی)

وصیت نامه خودنوشت، همونطور که از اسمش پیداست، وصیت نامه ایه که خودتون با دست خطتون می نویسید. این ساده ترین و در دسترس ترین راه برای تنظیم وصیت نامه است. شاید فکر کنید چون دستی نوشته می شه، اعتبار کمی داره، اما اگه شرایطش رو رعایت کنید، کاملاً معتبره.

شرایط اعتبار (تاریخ، امضا، خط وصیت کننده)

برای اینکه یه وصیت نامه خودنوشت اعتبار قانونی داشته باشه، باید سه تا شرط اصلی رو حتماً رعایت کنید:

1. کاملاً به خط وصیت کننده باشه: کل متن وصیت نامه باید با دست خط خود شما نوشته شده باشه. اگه حتی یه کلمه رو کسی دیگه بنویسه، ممکنه اعتبارش زیر سوال بره.
2. تاریخ دقیق داشته باشه: باید روز، ماه و سال دقیق نوشتن وصیت نامه رو حتماً ذکر کنید. این تاریخ برای مشخص کردن اعتبار وصیت نامه (در صورتی که چند تا وصیت نامه داشته باشید) خیلی مهمه.
3. امضا داشته باشه: حتماً و حتماً باید زیر وصیت نامه رو امضا کنید. بدون امضا، هیچ اعتباری نداره.

یه نکته مهم دیگه اینکه وصیت نامه خودنوشت، اعتبار اسناد عادی رو داره. یعنی اگه کسی ادعا کنه که این دست خط شما نیست، باید توی دادگاه ثابت بشه.

نکات امنیتی و نگهداری

چون وصیت نامه خودنوشت توی دفترخونه ثبت نمی شه، نگهداری ازش خیلی مهمه. حواستون باشه که:

• اون رو توی یه جای امن و مطمئن نگه دارید که گم نشه یا آسیب نبینه.
• به کسی که بهش اعتماد دارید (مثلاً وصی خودتون) اطلاع بدید که وصیت نامه تون کجاست.
• می تونید چند تا کپی ازش تهیه کنید و به افراد مورد اعتماد بدید، اما اصلش رو پیش خودتون نگه دارید.

وصیت نامه رسمی (محضری)

وصیت نامه رسمی یا محضری، همون وصیت نامه ایه که توی دفاتر اسناد رسمی تنظیم می شه. این نوع وصیت نامه بالاترین اعتبار قانونی رو داره و از نظر امنیتی هم خیالتون رو راحت می کنه. اگه می خواید هیچ حرف و حدیثی بعد از شما در مورد وصیت نامه تون نباشه، این بهترین گزینه است.

مزایا و اعتبار بالا

مهم ترین مزایای وصیت نامه رسمی ایناست:

• اعتبار سند رسمی: کسی نمی تونه به راحتی اون رو انکار یا تردید کنه.
• امنیت بالا: توی دفترخونه ثبت و نگهداری می شه و خطر گم شدن یا از بین رفتنش خیلی کمه.
• دقت حقوقی: سردفتردار که متخصص حقوقیه، توی تنظیمش بهتون کمک می کنه و مطمئن می شید که همه چیز از نظر قانونی درسته.

مراحل تنظیم در دفترخانه

تنظیم وصیت نامه رسمی هم کار سختی نیست:

1. با مدارک شناسایی (کارت ملی و شناسنامه) و در کمال صحت عقل و اختیار، به یه دفتر اسناد رسمی مراجعه می کنید.
2. وصایا و خواسته هاتون رو به سردفتردار می گید.
3. سردفتردار متن وصیت نامه رو تنظیم می کنه و شما اون رو مطالعه می کنید.
4. بعد از تایید نهایی، شما و سردفتردار (و در صورت لزوم، شهود) زیرش رو امضا می کنید.

وصیت نامه سری

وصیت نامه سری یه جورایی ترکیبی از خودنوشت و رسمیه. یعنی شما خودتون متن وصیت نامه رو می نویسید (یا می نویسونید)، اما بعدش اون رو به صورت رسمی توی اداره ثبت به امانت می ذارید. این وصیت نامه بیشتر برای کسایی مناسبه که می خوان محتوای وصیت نامه شون تا قبل از فوتشون محرمانه بمونه، اما در عین حال، اعتبار رسمی داشته باشه.

شرایط تنظیم و نگهداری

• نوشتن متن: شما می تونید متن رو با دست خط خودتون بنویسید یا به کسی دیگه بگید براتون بنویسه. اگه کسی دیگه نوشت، حتماً باید خودتون امضا کنید. اگه سواد ندارید، نمی تونید وصیت نامه سری تنظیم کنید.
• امضا و تاریخ: حتماً باید زیرش رو امضا کنید. تاریخ هم می تونه باشه، ولی اصلی ترین چیز امضاست.
• به امانت گذاشتن: بعد از نوشتن، اون رو توی پاکت مخصوص می ذارید و در حضور سردفتردار مهر و موم می کنید و می برید اداره ثبت محل اقامتتون یا هر جایی که وزارت دادگستری تعیین کرده، به امانت می ذارید. سردفتردار هم روی پاکت می نویسه که این وصیت نامه سرّیه و وصیت کننده اون رو در سلامت عقل به امانت گذاشته.

این نوع وصیت نامه برای کسایی که می خوان وصیتشون محرمانه بمونه ولی اعتبار رسمی داشته باشه، انتخاب خوبیه.

اصول و نکات حقوقی مهم در تنظیم وصیت نامه

خب، تا اینجا با انواع وصیت نامه و نحوه تنظیمشون آشنا شدیم. حالا وقتشه که بریم سراغ نکات ریز و درشت حقوقی که موقع نوشتن متن وصیت نامه تقسیم ارث باید حسابی حواستون بهشون باشه. این نکات خیلی مهم اند و رعایت نکردنشون ممکنه باعث بشه وصیت نامه تون باطل بشه یا اونطور که شما می خواید، اجرا نشه.

تعیین موصی، موصی له، وصی، ناظر و قیم

توی وصیت نامه، شما باید با وضوح کامل مشخص کنید که هر کدوم از این نقش ها رو کی بازی می کنه:

• موصی (شما): مشخصات کامل خودتون (نام، نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی، محل صدور، آدرس) رو بنویسید.
• موصی له (گیرنده وصیت تملیکی): اگه مالی رو به کسی می بخشید، مشخصات کامل موصی له رو همونطوری که برای خودتون نوشتید، ذکر کنید.
• وصی (اجراکننده وصیت عهدی): مشخصات کامل فردی که به عنوان وصی انتخاب می کنید رو بنویسید و حتماً هم حدود اختیاراتش رو دقیقاً مشخص کنید. مثلاً بگید «وصی حق دارد برای وصول مطالبات اقدامات قضایی لازم را انجام دهد» یا «وصی مکلف است بدهی های بنده را از اموال باقیمانده پرداخت کند».
• ناظر (نظارت کننده بر وصی): اگه ناظر تعیین می کنید، مشخصات کاملش رو بنویسید و بگید وظیفه ناظر دقیقاً چیه (مثلاً ناظر فقط بر رعایت احکام شرعی نظارت می کند یا ناظر حق تایید یا رد اقدامات وصی را دارد).
• قیم (سرپرست فرزندان صغیر): اگر فرزند صغیری دارید، مشخصات کامل قیم رو بنویسید و بگید تا چه سنی وظیفه نگهداری از فرزندانتون رو به عهده داره.

هر چقدر این جزئیات دقیق تر باشه، جلوی ابهامات و سوءتفاهم ها رو بیشتر می گیرید.

رعایت قاعده ثلث (یک سوم اموال)

باز هم تاکید می کنم، مهم ترین اصل در وصیت نامه تملیکی، رعایت قاعده ثلثه. شما فقط می تونید در مورد یک سوم اموالتون وصیت کنید که بعد از پرداخت بدهی ها و واجبات شرعی، از اموالتون باقی مونده. اگه بیشتر از این مقدار وصیت کنید، اون مقدار اضافه فقط با اجازه و تنفیذ همه ورثه معتبره. اگه حتی یکی از ورثه قبول نکنه، اون بخش اضافه وصیت باطل می شه.

راه های وصیت مازاد بر ثلث (تنفیذ ورثه، صلح نامه)

اما اگه اصرار دارید که بیشتر از ثلث اموالتون رو به کسی ببخشید یا برای کار خاصی خرج کنید، دو تا راه اصلی دارید:

1. تنفیذ ورثه: ساده ترین راه اینه که از ورثه بخواید بعد از فوت شما، وصیت نامه تون رو تایید و تنفیذ کنن. اگه همه قبول کنن، مشکلی نیست.
2. صلح نامه: این راه، یه راهکار حقوقی هوشمندانه تره. شما می تونید در زمان حیاتتون، از طریق یه «صلح نامه» (که خودش یه عقد جداگانه است) بخشی از اموالتون رو به کسی صلح کنید. مثلاً می خواید خونه تون بعد از فوت به همسرتون برسه، در حالی که ارزش خونه بیشتر از ثلث اموالتونه. می تونید در زمان حیاتتون، اون خونه رو با شرط اینکه تا زمانی که زنده اید منافعش برای خودتونه و حتی حق فسخ صلح رو هم دارید، به همسرتون صلح کنید. اینطوری دیگه اون مال از اموال ارثی شما خارج می شه و مشمول قاعده ثلث نمیشه.

شرایط صحت وصیت کننده (اهلیت، عقل، اختیار)

برای اینکه وصیت نامه تون معتبر باشه، خود شما هم باید یه سری شرایط رو داشته باشید:

• اهلیت: باید بالغ و رشید باشید، یعنی سن قانونی (۱۸ سال تمام) رو داشته باشید و بتونید اموالتون رو مدیریت کنید.
• عقل: در زمان تنظیم وصیت نامه، باید عاقل باشید و از سلامت روانی کامل برخوردار باشید. اگه خدای نکرده در حالت جنون یا بیهوشی وصیت کنید، باطل خواهد بود.
• اختیار: وصیت نامه باید با رضایت و اختیار کامل شما نوشته بشه. اگه تحت فشار، اجبار یا تهدید وصیت کنید، اون وصیت نامه باطله.

امکان ابطال یا تغییر وصیت نامه

یه خبر خوب اینه که شما هر وقت که بخواید، می تونید وصیت نامه تون رو تغییر بدید یا کلاً اون رو باطل کنید. این حق کاملاً با شماست و تا زمانی که زنده اید، اختیار کامل روی وصیت نامه تون دارید. اگه چند تا وصیت نامه تنظیم کنید، معمولاً آخرین وصیت نامه معتبره، مگر اینکه خودتون توی آخرین وصیت نامه به وصیت نامه های قبلی اشاره کرده باشید. پس نگران نباشید که اگه الان یه چیزی نوشتید، تا آخر عمر همون باید اجرا بشه.

نمونه کامل متن وصیت نامه شرعی و قانونی

خب، رسیدیم به بخش جذاب و کاربردی ماجرا! حالا که همه نکات مهم رو فهمیدیم، وقتشه یه نمونه کامل متن وصیت نامه تقسیم ارث رو با هم ببینیم. این نمونه رو می تونید به عنوان یه چارچوب اصلی در نظر بگیرید و با توجه به شرایط و خواسته های خودتون، بخش های مختلفش رو پر کنید یا تغییر بدید. یادتون باشه این فقط یه نمونست و مشورت با یه وکیل یا کارشناس حقوقی می تونه خیلی بهتون کمک کنه تا وصیت نامه تون بی نقص باشه.

بسم الله الرحمن الرحیم

اینجانب (نام و نام خانوادگی) ……………… فرزند ……………. به شماره شناسنامه ……………… به کد ملی ……………… صادره از ……………… تاریخ تولد ……………… ساکن (آدرس کامل) ……………………………………………………….، پس از اقرار به یگانگی و وحدانیت خداوند متعال، نبوت تمام پیامبران و خاتمیت حضرت محمد (ص)، امامت امامان دوازده گانه و عصمت و ولایت چهارده معصوم علیهم السلام و سایر عقاید دین مبین اسلام (اصول و فروع آن)، در حال صحت و سلامت کامل، با اختیار و رضایت و بدون هرگونه اکراه و اجبار و با حواس کامل، وصایای خود را به شرح ذیل مرقوم می دارم:

بخش اول: تعیین وصی، ناظر و قیم (با ذکر مشخصات و حدود اختیارات دقیق)

من (موصی) امیدوارم افراد معرفی شده طبق قوانین شرع و با رعایت مصالح و رضایت الهی عمل نمایند و وظایف خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهند:

1. وصی: جناب آقای/سرکار خانم ……………… فرزند ……………… به شماره شناسنامه ……………… کد ملی ……………… صادره از ……………… ساکن (آدرس کامل) ………………………………………………………. . حدود اختیارات و وظایف وصی به شرح زیر است:
   • وصی مسئول اجرای تمامی وصایای ذکر شده در این سند می باشد.
   • وصی مجاز به وصول کلیه مطالبات و بدهی های اینجانب می باشد.
   • وصی مسئول پرداخت کلیه دیون و بدهی های اینجانب از محل دارایی های باقیمانده قبل از تقسیم ارث می باشد.
   • وصی موظف است اقدامات لازم برای انجام واجبات عبادی و مالی بر ذمه اینجانب را انجام دهد.
   • وصی در صورت لزوم، حق طرح و پیگیری دعاوی حقوقی و کیفری مربوط به ترکه را خواهد داشت.
2. ناظر: جناب آقای/سرکار خانم ……………… فرزند ……………… به شماره شناسنامه ……………… کد ملی ……………… صادره از ……………… ساکن (آدرس کامل) ………………………………………………………. . حدود وظایف ناظر به شرح زیر است:
   • ناظر بر حسن اجرای وصایا توسط وصی نظارت خواهد داشت.
   • ناظر موظف است اطمینان حاصل کند که وصی طبق مفاد این وصیت نامه و قوانین شرعی و حقوقی عمل می کند.
   • ناظر در صورت مشاهده هرگونه تخلف یا قصور از سوی وصی، مکلف به تذکر و گزارش به مراجع ذیصلاح خواهد بود.
3. قیم اطفال (در صورت وجود فرزند صغیر): جناب آقای/سرکار خانم ……………… فرزند ……………… به شماره شناسنامه ……………… کد ملی ……………… صادره از ……………… ساکن (آدرس کامل) ………………………………………………………. . قیم تا سن قانونی (۱۸ سالگی تمام) فرزندان صغیر اینجانب (نام فرزندان) ……………………..، مسئولیت نگهداری، تربیت و اداره امور مالی آن ها را برعهده خواهد داشت.

بخش دوم: فهرست اموال و دارایی ها (منقول و غیرمنقول با جزئیات کامل)

کلیه اموال و دارایی های اینجانب (موصی) به شرح ذیل می باشد:

1. خانه ها و املاک:
   • یک باب آپارتمان به آدرس: ……………………..، پلاک ثبتی ……………………..، بخش ……………………..، به مساحت …………………….. متر مربع.
   • یک قطعه زمین به آدرس: ……………………..، پلاک ثبتی ……………………..، بخش ……………………..، به مساحت …………………….. متر مربع با کاربری …………………….. .
2. خودرو و وسایل نقلیه:
   • یک دستگاه خودروی ……………………..، مدل ……………………..، رنگ ……………………..، شماره پلاک ……………………..، شماره شاسی ……………………..، شماره موتور …………………….. .
3. حساب های بانکی و سرمایه گذاری ها:
   • مبلغ (به حروف) …………………….. ریال در حساب شماره …………………….. بانک …………………….. شعبه …………………….. .
   • تعداد …………………….. سهم از شرکت …………………….. (نماد بورسی) …………………….. .
4. طلا، جواهرات و اشیاء قیمتی:
   • (جزئیات دقیق طلا و جواهرات یا اشیاء عتیقه با ذکر مشخصات تقریبی و ارزش) ………………………………………………………. .
5. سایر اموال و دارایی ها: (هر گونه مال دیگر که فکر می کنید باید ذکر شود، مثل سهام، ابزار کار، لوازم منزل خاص و…) ………………………………………………………. .

بخش سوم: بدهی ها و دیون (با ذکر دقیق طلبکاران و مبالغ)

کلیه بدهی ها و دیونی که بر ذمه اینجانب (موصی) می باشد و باید از محل دارایی ها قبل از تقسیم ارث پرداخت شود، به شرح ذیل است:

1. مهریه همسر: مهریه همسر عزیزم، سرکار خانم ……………………..، به تعداد …………………….. سکه تمام بهار آزادی (یا معادل آن به نرخ روز پرداخت).
2. خمس و زکات: مبلغ …………………….. ریال بابت خمس درآمدهای گذشته و مبلغ …………………….. ریال بابت زکات (در صورت عدم پرداخت).
3. رد مظالم، کفارات و دیات:
   • مبلغ …………………….. ریال بابت رد مظالم.
   • مبلغ …………………….. ریال بابت کفارات (در صورت وجود).
   • مبلغ …………………….. ریال بابت دیات (در صورت وجود).
4. بدهی به اشخاص حقیقی و حقوقی:
   • مبلغ …………………….. ریال به جناب آقای/سرکار خانم …………………….. فرزند …………………….. .
   • مبلغ …………………….. ریال به شرکت …………………….. .

بخش چهارم: مطالبات از دیگران (با ذکر دقیق بدهکاران و مبالغ)

مطالباتی که اینجانب (موصی) از اشخاص دیگر دارم و وصی مکلف به وصول آن ها می باشد، به شرح ذیل است:

1. مطالبات نقدی:
   • مبلغ …………………….. ریال از جناب آقای/سرکار خانم …………………….. فرزند …………………….. .
   • مبلغ …………………….. ریال از شرکت …………………….. .
2. امانت های نزد دیگران:
   • (شرح کامل امانت، مثلاً یک حلقه انگشتر طلا) نزد جناب آقای/سرکار خانم …………………….. فرزند …………………….. .

بخش پنجم: واجبات عبادی و مالی بر ذمه (تعیین مبلغ یا اجیر)

واجبات عبادی و مالی که بر ذمه اینجانب (موصی) می باشد و باید از محل ثلث اموال یا قبل از آن پرداخت یا انجام شود، به شرح ذیل است:

1. نماز قضا و روزه قضا:
   • تعداد تقریبی …………………….. سال نماز قضا.
   • تعداد تقریبی …………………….. ماه روزه قضا.

   وصی مکلف است از محل ثلث اموال، اجیر برای انجام این واجبات بگیرد یا مبلغی معادل آن را به افراد مورد اعتماد جهت انجام آن ها پرداخت نماید.

2. حج واجب: در صورتی که حج واجب بر اینجانب لازم بوده و انجام نشده باشد، وصی مکلف است از محل ثلث اموال، نسبت به انجام آن توسط فردی دیگر اقدام نماید.

بخش ششم: وصایای متفرقه (مصرف ثلث اموال)

اینجانب وصیت می کنم که از محل باقی مانده یک سوم (ثلث) اموال اینجانب، پس از پرداخت کلیه دیون، مطالبات و واجبات ذکر شده در بالا، به شرح ذیل عمل شود:

1. وصیت برای امور خیریه:
   • مبلغ …………………….. ریال (یا معادل …………………….. درصد از ثلث) برای قرائت قرآن کریم به نیابت از اینجانب.
   • مبلغ …………………….. ریال برای برپایی مراسم روضه خوانی یا عزاداری در سال های اولیه پس از فوت اینجانب.
   • مبلغ …………………….. ریال برای کمک به فقرا، ایتام و نیازمندان از طریق موسسات خیریه معتبر.
   • مبلغ …………………….. ریال برای کمک به ساخت یا توسعه مسجد، حوزه علمیه، مدرسه یا بیمارستان در منطقه …………………….. .
2. بخشش اموال به افراد خاص (غیر از ورثه یا بیش از سهم الارث):
   • مبلغ …………………….. ریال (یا یک دستگاه ……………………..) به جناب آقای/سرکار خانم …………………….. فرزند …………………….. (ایشان وارث قانونی بنده نمی باشند/وصیت برای ایشان مازاد بر سهم الارث قانونی می باشد).
3. اهدای عضو یا وقف اموال: (در صورت تمایل به اهدای عضو یا وقف، باید جزئیات آن را دقیقاً ذکر کنید)
   • اینجانب مایل هستم پس از فوت، در صورت امکان و عدم مانع شرعی و قانونی، اعضای بدنم (مثلاً کلیه ها، کبد، قلب و…) اهدا شود.
   • ملک به آدرس …………………….. را به صورت وقف خاص/عام برای (مثلاً ساخت کتابخانه، دارالقرآن و…) وقف می نمایم.
4. سایر توصیه ها و سفارشات اخلاقی و معنوی:
   • از تمامی عزیزانم (همسر، فرزندان، اقوام و دوستان) می خواهم که وحدت و همدلی را حفظ کرده و در حل مشکلات یکدیگر کوشا باشند.
   • فرزندانم را به رعایت تقوا، نماز، حجاب و احترام به پدر و مادر (اگر مادر در قید حیات است) سفارش می کنم.
   • از همه کسانی که حقی بر گردن من دارند یا به هر نحو از من دلخور هستند، طلب حلالیت و عفو دارم.

بخش پایانی: تاریخ تنظیم، امضا و شهود (وصیت کننده، وصی، ناظر، شهود)

در پایان، از همه کسانی که حقی بر من داشته و دارند و نتوانسته ام یا فراموش کرده ام که حقوقشان را ادا کنم، طلب بخشش و عفو دارم. از همه اقوام و دوستان و آشنایان و همکاران و همسایگان، طلب مغفرت و دعای خیر دارم.

«فَمَنْ بَدَّلَهُ بَعْدَ ما سَمِعَهُ فَإِنَّما إِثْمُهُ عَلَى الَّذینَ یُبَدِّلُونَهُ إِنَّ اللَّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ» (سوره بقره، آیه ۱۸۱)
پس هر کس آن [وصیت] را بعد از شنیدنش تغییر دهد، گناهش تنها بر [گردن] کسانی است که آن را تغییر می دهند. آری، خدا شنوای داناست.

این وصیت نامه در تاریخ …………………….. هجری شمسی برابر با …………………….. هجری قمری، با اطلاع وصی، ناظر، قیم و شهود و با رضایت کامل، سلامت و هوشیاری اینجانب (نام و نام خانوادگی موصی) …………………….. و با خط (در صورت خودنوشت بودن، ذکر شود: «خودم») …………………….. نوشته و تنظیم شد و در دفتر اسناد رسمی شماره …………………….. به ثبت رسید (در صورت رسمی یا سری بودن وصیت نامه).

نام کامل و امضاء و اثر انگشت وصیت کننده: ……………………..

اسامی و امضاء شهود (در صورت نیاز و در وصیت نامه های غیررسمی):

• شاهد ۱: نام و نام خانوادگی ……………………..، امضاء: ……………………..
• شاهد ۲: نام و نام خانوادگی ……………………..، امضاء: ……………………..

نام و امضاء وصی (تایید قبول وصایت): ……………………..

نام و امضاء ناظر (تایید قبول نظارت): ……………………..

نام و امضاء قیم (تایید قبول قیمومت): ……………………..

مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه وصیت و ارث

همونطور که دیدید، تنظیم متن وصیت نامه تقسیم ارث یه کار دقیق و حساسه که هم جنبه های شرعی داره و هم جنبه های قانونی. با وجود اینکه یه نمونه کامل رو براتون آماده کردیم، اما هر پرونده و هر شرایطی می تونه ریزه کاری های خاص خودش رو داشته باشه. مثلاً اگه اموال زیادی دارید، یا فرزند صغیر و معلول دارید، یا شرایط خانوادگی خاصی حکمفرماست، ممکنه نیاز به مشاوره های دقیق تری داشته باشید.

اهمیت مشاوره با وکیل یا کارشناس حقوقی

اینجاست که اهمیت مشاوره با یه وکیل یا کارشناس حقوقی متخصص توی زمینه ارث و وصیت مشخص می شه. یه وکیل باتجربه می تونه:

• بهتون کمک کنه تا خواسته هاتون رو دقیقاً به زبان حقوقی بنویسید.
• جلوی ابهامات و نقاط ضعف احتمالی رو بگیره.
• مطمئن بشه که وصیت نامه تون از نظر شرعی و قانونی کاملاً معتبره.
• راهکارهای جایگزین (مثل صلح نامه) رو برای اهداف خاصتون بهتون پیشنهاد بده.
• در مورد میزان ثلث و نحوه محاسبه دقیق اون راهنماییتون کنه.

پس، اگه می خواید با خیال راحت و بدون هیچ دغدغه ای وصیت نامه تون رو تنظیم کنید و از آرامش خاطر خودتون و عزیزانتون مطمئن باشید، حتماً از یه مشاور حقوقی کمک بگیرید. این یه سرمایه گذاری برای آینده ایه که ارزشش رو داره. یادتون باشه، پیشگیری همیشه بهتر از درمانه، مخصوصاً توی مسائل حقوقی.