نیم عشر دولتی در صورت رضایت

اگه با طرف دعوا به رضایت رسیدم، آیا باز هم باید نیم عشر دولتی بپردازم؟ این سوالی هست که شاید برای خیلی ها پیش بیاد، مخصوصاً وقتی پرونده ای توی دادگاه یا اجرای ثبت دارن. متاسفانه، خیلی از ما فکر می کنیم با رضایت دادن یا گرفتن، همه چیز تموم می شه و دیگه لازم نیست پولی به دولت بدیم. اما حقیقت اینه که این موضوع به این سادگی ها هم نیست و قانون، ریزه کاری های خودش رو داره. ماجرا کمی پیچیده تر از اون چیزیه که به نظر می رسه و هر قدمی که برمی داریم، می تونه تأثیر مستقیمی روی هزینه های ما داشته باشه. اگه می خوای بدونی توی این شرایط دقیقاً چه اتفاقی می افته و چطور باید عمل کنی، حتماً تا آخر این مقاله با من همراه باش، چون قراره همه ابهامات رو برطرف کنیم و به خصوص، به تغییرات جدیدی که از سال 1403 به بعد اتفاق افتاده و ممکنه خیلی ها ازش بی خبر باشن، مفصل بپردازیم.

نیم عشر چیست؟ تعریف، ماهیت و تفاوت های کلیدی

بیایید از اول شروع کنیم و ببینیم اصلاً این نیم عشر که اینقدر ازش حرف می زنیم، چی هست و از کجا اومده. فرض کنید شما یا طرف مقابلتون یه دعوا یا پرونده حقوقی دارین که بالاخره به یه حکم قطعی می رسه. خب، بعد از صدور حکم، باید اجرا هم بشه دیگه؟ همینجاست که پای نیم عشر به میون میاد.

اصلا نیم عشر یعنی چی؟ فرقش با هزینه دادرسی

نیم عشر، به بیان ساده، هزینه ای هست که برای اجرای حکم یا سند لازم الاجرا از طرفین (معمولاً محکوم علیه) گرفته می شه. اسم دیگه اش حق الاجرا هست. این مبلغ، با هزینه دادرسی که اول کار، وقتی دعوا رو شروع می کنید یا دادخواست می دین، باید پرداخت کنید، فرق داره. هزینه دادرسی، پولیه که بابت خودِ بررسی پرونده و رسیدگی به دعوا پرداخت می شه. اما نیم عشر، وقتی حکم قطعی شد و قراره اجرا بشه، باید پرداخت بشه. یعنی یکی برای شروع کار و یکی برای به سرانجام رسوندن کار.

چرا باید نیم عشر بدیم؟ فلسفه پشت ماجرا

شاید بپرسید خب این پول برای چی از ما گرفته می شه؟ فلسفه اش اینه که اجرای احکام، خودش یه سری هزینه های اداری، پرسنلی و عملیاتی داره. فکر کنید توقیف اموال، مزایده، نامه نگاری ها، ابلاغیه ها و … همه این ها هزینه داره. دولت برای اینکه بتونه این سیستم رو بچرخونه و احکام قضایی رو به سرانجام برسونه، بخشی از این هزینه ها رو از طریق نیم عشر تأمین می کنه. پس در واقع، این پول رو می دیم تا سیستم اجرای عدالت کار خودش رو درست انجام بده.

نیم عشر اجرایی یا نیم عشر دولتی؟ کدومش به کار ما میاد؟

حالا که فهمیدیم نیم عشر چیه، باید بدونیم که این هزینه ها دو نوع اصلی دارن که دونستن تفاوتشون خیلی مهمه:

نیم عشر اجرایی رو بیشتر بشناسیم

این نوع نیم عشر، معمولاً وقتی یک پرونده در دادگستری (اجرای احکام مدنی) در جریان باشه، مطرح می شه. مسئول پرداختش محکوم علیه (یعنی کسی که حکم علیهش صادر شده و باید محکوم به رو بپردازه) هست. زمان تعلقش هم بعد از اینکه اجرائیه به محکوم علیه ابلاغ شد و اون ۱۰ روز فرصت داشت تا حکم رو اجرا کنه، می رسه. اگه تو اون ۱۰ روز پرداخت نکرد، تکلیف پرداخت نیم عشر اجرایی بر ذمه اش مستقر می شه. مقدارش هم معمولاً ۵ درصد از مبلغ محکوم به هست.

نیم عشر دولتی، داستانش چیه؟

این نوع نیم عشر بیشتر در پرونده های مربوط به اجرای اسناد رسمی لازم الاجرا مطرح می شه، مثل مهریه، چک برگشتی یا سفته. مرجع وصولش معمولاً اداره ثبت اسناد و املاک کشور یا همون اداره اجرای اسناد رسمی لازم الاجراست. اینجا، مسئول اولیه پرداخت، ممکنه بستانکار باشه (مثلاً زوجه برای مطالبه مهریه)، ولی در نهایت این مبلغ از مدیون یا همون محکوم علیه گرفته می شه. زمان تعلقش هم اغلب در زمان تقاضای اجرا یا تشکیل پرونده اجرایی هست. مقدارش هم معادل یک بیستم (۵ درصد) از مبلغ خواسته یا سند لازم الاجراست.

تفاوت اصلی این دو تا اینه که نیم عشر اجرایی بیشتر تو دادگستری معنا پیدا می کنه و نیم عشر دولتی بیشتر تو اداره ثبت. البته، همونطور که جلوتر توضیح می دیم، قانون جدید یه کمی این مرزها رو تو هم ریخته و برای نیم عشر دولتی هم تغییراتی ایجاد کرده که مهمه بدونید.

نیم عشر اجرایی: کی باید بدیم، کی لازم نیست؟

حالا که با تعریف و انواع نیم عشر آشنا شدیم، بیایید دقیق تر به نیم عشر اجرایی بپردازیم و ببینیم چه زمانی باید پرداختش کنیم و کی از پرداخت اون معاف می شیم. این بخش مربوط به پرونده هایی هست که تو دادگستری و اجرای احکام مدنی در جریان هستن.

مسئولیت پرداختش با کیه؟ بعد از چند روز؟

وقتی یه حکم قطعی تو دادگاه صادر می شه و قراره اجرا بشه، یه برگ به اسم اجرائیه به محکوم علیه (یعنی کسی که باید پول یا تعهدی رو انجام بده) ابلاغ می شه. از تاریخ ابلاغ این اجرائیه، محکوم علیه ۱۰ روز فرصت داره که خودش داوطلبانه حکم رو اجرا کنه، یعنی یا طلب رو بپردازه یا اون کاری که حکم کرده رو انجام بده. اگه تو این ۱۰ روز، محکوم علیه وظیفه اش رو انجام داد، از پرداخت نیم عشر اجرایی معاف می شه. اما اگه تو این مدت اقدامی نکرد، دیگه پرداخت نیم عشر اجرایی بر عهده اش قرار می گیره.

معافیت کامل از نیم عشر اجرایی: این مواقع خوش شانسید!

پس، اگه محکوم علیه ظرف همون ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ اجرائیه، کل محکوم به (مبلغ یا تعهد) رو پرداخت کنه، اصلاً نیازی به پرداخت نیم عشر اجرایی نیست. این یه جورایی پاداش خوش قولی و همکاری با سیستم قضاییه.

مورد دیگه اینه که اگه قبل از تموم شدن این ۱۰ روز، طرفین دعوا (محکوم له و محکوم علیه) با هم به سازش برسن یا یه توافق برای پرداخت یا انجام حکم انجام بدن، باز هم محکوم علیه از پرداخت کامل نیم عشر اجرایی معاف می شه. این یعنی اگه زودتر دست به کار شین و با هم کنار بیاین، هزینه هاتون کمتر می شه.

نیم عشر اجرایی نصف شده: چطوری هزینه ها رو کم کنیم؟ (ماده ۱۶۰)

حالا فرض کنید ۱۰ روز گذشت و محکوم علیه کاری نکرد، پس نیم عشر اجرایی بهش تعلق گرفت. اما هنوز هم امید هست! ماده ۱۶۰ قانون اجرای احکام مدنی یه راه حل دیگه هم گذاشته:

در صورتی که محکوم علیه پس از ابلاغ اجرائیه و قبل از انقضای ده روز از تاریخ ابلاغ، محکوم به را کلاً بپردازد و یا با محکوم له به سازش برسد و توافقنامه آن را به دادگاه تقدیم نماید، از پرداخت نیم عشر اجرایی معاف است و در صورت سازش بعد از ده روز، یک دوم نیم عشر از او وصول می گردد.

پس، اگه بعد از گذشت ۱۰ روز از ابلاغ اجرائیه، محکوم علیه با محکوم له به سازش یا توافق برسه و این توافق رو به دادگاه اعلام کنن، محکوم علیه فقط باید نصف نیم عشر اجرایی رو پرداخت کنه. این یعنی اگه پرونده به مراحل اجرایی و توقیف و مزایده و این حرفا نکشه و طرفین با هم کنار بیان، هزینه ها باز هم کمتر می شه. هدف قانون گذار از این بند اینه که طرفین رو تشویق کنه تا زودتر پرونده رو تموم کنن و سیستم قضایی هم کمتر درگیر بشه.

یه نکته کاربردی: حتی اگه بخشی از محکوم به رو بعد از ۱۰ روز پرداخت کنید، فقط به همون میزان از نیم عشر اجرایی شما کم می شه. مثلاً اگه ۷۰ درصد رو دادین، نیم عشر فقط برای ۳۰ درصد باقی مونده حساب می شه و بعد اگه سازش کنید، برای اون ۳۰ درصد هم نصف می شه. پس هر چقدر زودتر اقدام کنید، به نفع خودتونه.

نیم عشر دولتی در صورت رضایت: جدیدترین قوانین و تغییرات (مهمترین بخش)

اینجا می رسیم به قسمت داغ و پرپیچ وخم ماجرا، جایی که تغییرات جدید قانون می تونه خیلی ها رو غافلگیر کنه. خصوصاً در مورد نیم عشر دولتی در صورت رضایت که رویه ها به کل عوض شده.

نیم عشر دولتی مهریه: دردسر اولیه برای زوجه، اما…

بحث نیم عشر دولتی، در مورد مهریه خیلی پررنگه. وقتی خانمی برای مطالبه مهریه اش به اداره ثبت یا دادگاه مراجعه می کنه، باید ابتدا معادل یک بیستم (۵ درصد) مبلغ مهریه رو به عنوان نیم عشر دولتی به حساب دولت واریز کنه. این مبلغ، در واقع هزینه تشکیل پرونده اجرایی و شروع اقدامات برای وصول مهریه هست.

شاید بگید خب این که اول کار برای زوجه سخته، مخصوصاً اگه مهریه سنگین باشه. درست همینجاست که قانون یه راه حل گذاشته: دادخواست اعسار. زوجه می تونه با ارائه دادخواست اعسار از پرداخت اولیه این نیم عشر، و معرفی دو شاهد که توانایی مالی اون رو تأیید کنن، از پرداخت این مبلغ در ابتدا معاف بشه. اما این معافیت به این معنی نیست که نیم عشر کلاً بخشیده می شه؛ بلکه بعداً و در صورت وصول مهریه، این مبلغ از اموال زوج (مرد) گرفته می شه و به دولت پرداخت می گردد.

نیم عشر دولتی برای چک و بقیه اسناد: همه جا هست!

فقط مهریه نیست که نیم عشر دولتی داره. هر سند رسمی لازم الاجرای دیگه ای مثل چک برگشتی، سفته، یا سند رهنی، اگه برای اجرا به اداره ثبت بره، مشمول نیم عشر دولتی می شه. نحوه محاسبه اش هم همون یک بیستم (۵ درصد) از مبلغ مورد مطالبه هست. پس فرقی نمی کنه طلبتون بابت چی باشه، اگه از طریق اجرای ثبت اقدام کنید، این هزینه اولیه رو باید پرداخت کنید.

تأثیر رضایت یا انصراف بر نیم عشر دولتی: شوک تغییرات ۱۴۰۳ به بعد!

این بخش، مهمترین قسمتیه که باید بهش توجه ویژه ای داشته باشید. رویه های مربوط به نیم عشر دولتی در صورت رضایت، از نیمه دوم سال ۱۴۰۳ به بعد، کاملاً تغییر کرده و اگه ازش خبر نداشته باشید، ممکنه دچار دردسر بشید.

قدیما چطور بود؟ (قبل از ۱۴۰۳)

تا قبل از نیمه دوم سال ۱۴۰۳ و پایان اعتبار قانون برنامه ششم توسعه، اوضاع فرق می کرد. بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم و تفسیرهای قدیمی از ماده ۹۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، یه رویه ای بود که اگه بستانکار (مثلاً زوجه) بعد از تشکیل پرونده اجرایی، از ادامه عملیات اجرایی منصرف می شد یا رضایت می داد، می تونست از پرداخت نیم عشر دولتی معاف بشه. یعنی مثلاً زوجه می رفت پرونده مهریه رو در اجرای ثبت تشکیل می داد، بعد شوهرش می اومد یه جوری باهاش کنار می اومد و خانم هم می رفت انصراف می داد. در این حالت، چون عملیات اجرایی متوقف شده بود، دیگه نیم عشر دولتی رو نمی گرفتن.

حتی یه رویه دیگه هم بود که متقاضی اجرا می تونست بدون مختومه کردن کامل پرونده، مثلاً فقط رفع توقیف موردی از یک حساب بانکی یا رفع ممنوع الخروجی رو درخواست بده و دوباره بعداً اگه لازم شد، درخواست توقیف یا ممنوع الخروجی مجدد رو ثبت کنه، بدون اینکه نیاز باشه نیم عشر دولتی رو بپردازه.

رویه جدید از نیمه دوم ۱۴۰۳ به بعد: دیگه اون خبری نیست!

اما حالا داستان فرق کرده. با پایان اعتبار قانون برنامه ششم توسعه و تفسیر جدید از ماده ۹۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، رویه اداره پنجم اجرای اسناد رسمی لازم الاجرا (و به تبع آن، سایر بخش های مربوطه) عوض شده. این تغییرات خیلی مهمه:

معافیت فقط در صورت عدم وصول طلب

مهمترین تغییر اینه که معافیت از پرداخت نیم عشر دولتی، صرفاً در صورتی امکان پذیره که «طلب اصولاً وصول نگردیده باشد و پرونده به طور کامل مختومه گردد». یعنی چی؟ یعنی اگه شما با بدهکار به توافق رسیدین و مبلغی رو گرفتین، حتی اگه رضایت کتبی هم بدین و پرونده رو ببندین، نیم عشر دولتی رو باید پرداخت کنید. دیگه اونجوری نیست که با انصراف یا رضایت، کاملاً از نیم عشر معاف بشین. قانون جدید می گه اگه طلب شما وصول شده، حتی با رضایت، حق دولت رو باید بدین.

این نکته رو خوب به خاطر بسپارید: دیگه رضایت محض یا انصراف بدون عدم وصول طلب، لزوماً به معنای معافیت کامل از نیم عشر دولتی نیست.

رفع توقیف موردی بدون پرداخت نیم عشر؟ دیگه نمیشه!

همونطور که قبلاً گفتیم، یه زمانی می شد برای یه مدت محدود، مثلاً برای رفع توقیف از یه ماشین یا رفع ممنوع الخروجی، پرونده رو موقتاً آزاد کرد و بعداً دوباره پیگیری کرد، بدون اینکه نیم عشر دولتی پرداخت بشه. اما حالا دیگه این امکان وجود نداره! بر اساس رویه جدید، هرگونه درخواست رفع توقیف موردی (از حساب، ملک، خودرو و …) یا رفع ممنوع الخروجی، فقط در صورتی ممکنه که نیم عشر دولتی و حقوق دولتی مربوطه پرداخت بشه. اگه بخواید بدون پرداخت حق اجرا، رفع توقیف کنید، تنها راهش اینه که به صورت کلی درخواست ختم پرونده رو بدید و شرط عدم وصول طلب هم در پرونده احراز بشه.

این تغییرات برای کسانی که پرونده های در جریان دارن یا قصد تشکیل پرونده جدید دارن، خیلی حیاتیه و باید قبل از هر اقدامی از این قواعد جدید باخبر باشن. توصیه می کنیم حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا توی این دام های قانونی جدید گیر نکنید.

نکات کاربردی و موارد خاص در مورد نیم عشر

تا اینجا با کلیات و تغییرات نیم عشر آشنا شدیم. حالا بیایید چند تا نکته عملی و شرایط خاص رو بررسی کنیم که دونستنشون حسابی به دردتون می خوره.

دادخواست اعسار از نیم عشر: اگه پول ندارم چی؟

فرض کنید باید نیم عشر رو پرداخت کنید، ولی واقعاً از پس هزینه اش برنمی آیید. نگران نباشید، قانون برای این شرایط هم چاره ای اندیشیده: دادخواست اعسار از پرداخت نیم عشر. هم برای نیم عشر دولتی و هم برای نیم عشر اجرایی، اگه توانایی مالی پرداخت رو نداشته باشید، می تونید این دادخواست رو به دادگاه یا مرجع مربوطه بدید.

برای این کار، باید به قاضی اجرای احکام مدنی مراجعه کنید و موضوع رو مطرح کنید. معمولاً لازم هست که دو شاهد معتبر (با ارائه کارت ملی یا شناسنامه) معرفی کنید تا در مورد میزان دارایی و وضعیت مالی شما شهادت بدن. دادگاه یا مرجع قضایی بعد از بررسی مدارک، اظهارات شهود و راستی آزمایی وضعیت مالی شما، در صورتی که اعسار شما احراز بشه، حکم اعسار رو صادر می کنه. این به این معنی نیست که از پرداخت معاف میشید، بلکه پرداخت اون به زمان دیگری موکول میشه یا نحوه پرداخت اقساطی برای شما تعیین میشه تا بتونید با توجه به شرایط مالیتون، اون رو بپردازید.

نحوه محاسبه نیم عشر: چطور بفهمیم چقدر باید بدیم؟

محاسبه نیم عشر خیلی پیچیده نیست و فرمول ساده ای داره:

• برای نیم عشر اجرایی (در دادگستری): معادل ۵ درصد (یک بیستم) از مبلغ محکوم به هست.
  مثلاً اگه مبلغ محکوم به ۱۰۰ میلیون تومن باشه، نیم عشر اجرایی ۵ میلیون تومن می شه (۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۰۵ = ۵,۰۰۰,۰۰۰).
• برای نیم عشر دولتی (در اجرای ثبت): معادل ۵ درصد (یک بیستم) از مبلغ خواسته یا سند لازم الاجرا هست.
  مثلاً اگه مهریه مورد مطالبه ۲۰۰ میلیون تومن باشه، نیم عشر دولتی ۱۰ میلیون تومن می شه (۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۰۵ = ۱۰,۰۰۰,۰۰۰).

پس کار خیلی سختی نیست، فقط کافیه مبلغ اصلی رو در ۰.۰۵ ضرب کنید تا بفهمید چقدر باید پرداخت کنید.

توقیف اموال و مزایده: نیم عشر اینجا چه نقشی داره؟

اگه پرونده به جایی بکشه که نیاز به توقیف اموال و مزایده برای وصول طلب باشه، نیم عشر باز هم نقش مهمی داره:

• اگه بدهکار قبل از اینکه صورت مجلس مزایده تنظیم و امضا بشه، کل بدهی رو پرداخت کنه، فقط باید نصف حق الاجرا (نیم عشر) رو بپردازه. این یه فرصت خوب برای بدهکاره تا هزینه هاش رو کم کنه.
• اما اگه بدهکار بعد از انجام مزایده بدهی رو پرداخت کنه یا حتی اگه اموالش تو مزایده به بستانکار واگذار بشه، علاوه بر نیم عشر، هزینه حق مزایده هم بهش اضافه می شه. پس می بینید که هر چقدر روند اجرای حکم طولانی تر بشه و به مراحل پیچیده تری مثل مزایده برسه، هزینه های بیشتری هم برای محکوم علیه خواهد داشت.

حق الوکاله و هزینه های دیگه: اینا هم هستن!

یادتون باشه که نیم عشر، تنها هزینه ای نیست که در پرونده های حقوقی و اجرایی باهاش سروکار دارید. هزینه های دیگه مثل حق الوکاله وکیل (اگه وکیل داشته باشید)، هزینه کارشناسی (اگه نیاز به کارشناس باشه)، هزینه انتشار آگهی (در موارد لازم) و سایر هزینه های اداری هم ممکنه به پرونده شما اضافه بشه. پس همیشه قبل از هر اقدامی، یه برآورد کلی از تمام هزینه های احتمالی داشته باشید تا غافلگیر نشید.

سوالات متداول

اگه محکوم له رضایت بده، آیا پرونده نیم عشر من خودبه خود بسته میشه؟

خیر، لزوماً اینطور نیست. با توجه به تغییرات جدید از نیمه دوم سال ۱۴۰۳، اگر طلب وصول شده باشد (حتی با رضایت)، نیم عشر دولتی باید پرداخت شود. تنها در صورتی که طلب اصولاً وصول نگردیده و پرونده به طور کامل مختومه گردد، معافیت از نیم عشر دولتی ممکن است.

پرداخت بخشی از طلب قبل از ۱۰ روز، نیم عشر رو نصف می کنه؟

خیر، اگر بخشی از طلب قبل از ۱۰ روز پرداخت شود، به همان میزان از تعلق نیم عشر معاف می شوید. یعنی نیم عشر فقط برای باقیمانده طلب محاسبه می شود. نصف شدن نیم عشر اجرایی مربوط به سازش یا توافق بعد از گذشت ۱۰ روز از ابلاغ اجرائیه است.

در صورت رضایت، نیم عشر دولتی مهریه باز هم از زوج گرفته میشه؟

بله، با رویه جدید از نیمه دوم ۱۴۰۳، اگر زوج توانسته باشد مهریه را پرداخت کند و زوجه رضایت دهد، نیم عشر دولتی که ابتدا از زوجه اخذ شده بود (یا به اعسار او موکول شده بود) از زوج وصول خواهد شد. رضایت زوجه پس از وصول طلب، موجب معافیت زوج از پرداخت نیم عشر دولتی نخواهد شد.

اگه نیم عشر رو ندم، چه اتفاقی می افته؟

عدم پرداخت نیم عشر دولتی یا اجرایی می تواند منجر به اقداماتی مانند توقیف اموال، ممنوع الخروجی، و حتی در موارد خاص، صدور حکم جلب شود. پرونده اجرایی تا زمان پرداخت حقوق دولتی، باز خواهد ماند و می تواند برای شما عواقب قانونی داشته باشد.

اگر طلا یا ملک به جای پول به محکوم له پرداخت بشه، باز هم نیم عشر تعلق می گیره؟

بله، نیم عشر بر اساس ارزش ریالی محکوم به (چه پول نقد باشد، چه طلا، ملک یا هر مال دیگری که دارای ارزش پولی است) محاسبه و تعلق می گیرد. نوع پرداخت (نقدی یا غیرنقدی) تأثیری در تعلق نیم عشر ندارد، بلکه ارزش آن در زمان اجرا ملاک است.

نتیجه گیری

خب، رسیدیم به انتهای مسیر پرپیچ وخم نیم عشر! همونطور که با هم دیدیم، موضوع نیم عشر دولتی در صورت رضایت، اصلاً به سادگی که خیلی ها فکر می کنن نیست و با تغییرات جدیدی که از نیمه دوم سال ۱۴۰۳ به بعد اتفاق افتاده، پیچیده تر و حساس تر هم شده. دیگه مثل قبل نیست که با یه رضایت یا انصراف ساده، بتونید از پرداخت کامل نیم عشر دولتی فرار کنید.

مهمترین درسی که از این مقاله گرفتیم، اینه که اگه طلب شما وصول شده باشه، حتی اگه با طرف مقابل به رضایت رسیده باشید، نیم عشر دولتی رو باید بپردازید. همچنین، امکان درخواست های موردی مثل رفع توقیف یا رفع ممنوع الخروجی بدون پرداخت نیم عشر، دیگه وجود نداره و برای هر اقدامی که نشان دهنده وصول طلب یا تسهیل برای بدهکار باشه، باید اول حقوق دولت رو پرداخت کنید.

اینجا دیگه بحث صرفاً رضایت یا انصراف نیست، بلکه بحث وصول طلب هست که ملاک پرداخت نیم عشر دولتی قرار گرفته. برای اینکه توی این موقعیت های قانونی حساس، حقوق و منافع شما به خطر نیفته و دچار مشکلات پیش بینی نشده نشید، به شدت توصیه می کنیم که قبل از هرگونه اقدام یا تصمیم گیری، حتماً با یک وکیل متخصص یا مشاور حقوقی باتجربه مشورت کنید. اون ها می تونن با توجه به جزئیات پرونده شما و آخرین تغییرات قانونی، بهترین راهنمایی رو بهتون ارائه بدن.

یادتون باشه، دونستن قانون و آگاهی از حقوق خودمون، اولین قدم برای حفظ منافعمونه.