ماهی پلک ندارد / بدون پلک چطور می خوابد؟

به گزارش نوتیفیکیت  حدود ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ماهی در آب های جهان وجود دارد اما از بزرگ ترین ماهی ها مانند کوسه نهنگ که تا ۲۰ متر طول دارد تا کوچک ترین شان یعنی کپورریزه که تنها ۸ میلی متر است هیچ کدام شان پلک ندارند. چرا؟

این نبود پلک در واقع پرسش دیگری را هم پیش می کشد: ماهی ها بدون پلک چگونه می خوابند؟ زیرا خواب برای همه موجودات زنده اهمیت زیادی دارد. خواب نه تنها در بهبود وضعیت بدن پس از فعالیت روزانه (یا شبانه بسته به گونه) نقش دارد بلکه برای حافظه و یادگیری نیز ضروری است.

آیا ماهی ها می توانند چشم هایشان را ببندند؟

به نقل از یورونیوز در انسان و اکثر حیوانات پلک ها وظیفه محافظت از چشم ها در برابر گرد و غبار و سایر مواد زائد که می توانند به شبکیه چشم آسیب برسانند را بر عهده دارند. آنها همچنین دارای عملکرد هیدراتاسیون هستند که به قرنیه امکان می دهد مرطوب بماند و خشک نشود.

اما ماهی ها که در محیطی مرطوب زندگی می کنند نیازی به این عملکرد ندارند. بعضی از گونه های کوسه ها (به جز کوسه سفید بزرگ) به نوعی پلک دارند اما زیاد از آن استفاده نمی کنند. آنها دو پلک ثابت دارند با یک پلک سوم در پلک پایینی به نام غشای تحریک کننده که در واقع نوعی پوشش محافظ است که در هنگام حمله برای محافظت از چشم حیوان بسته می شود.

ماهی ها بدون پلک چگونه می خوابند؟

تشخیص خواب ماهی ها دشوار است زیرا آن ها هنگام خواب چشم هایشان را باز نگه می دارند. اما دانشمندان با اندازه گیری ضربان قلب و فعالیت مغزی ماهی ها متوجه شده اند که آنها وارد مرحله ای از عدم فعالیت می شوند که مشابه خواب است. در این دوره ماهی ها به دلیل کم تحرکی آسیب پذیرتر هستند و برای محافظت از خود از استراتژی های مختلفی مانند مخفی شدن استفاده می کنند.

دلقک ماهی و برخی از گونه های طوطی ماهی در صخره های مرجانی بدن خود را با مخاط محافظ می پوشانند برخی دیگر در پناهگاه ها پنهان می شوند و برخی مانند کوسه گورخری به سادگی روی شن های کف دریا قرار می گیرند.

ماهی هایی که هرگز نمی خوابند

برخی ماهی ها مانند دلفین ها و کوسه ها باید به طور مداوم شنا کنند تا بتوانند نفس بکشند بنابراین هیچ وقت نمی خوابند. پس چگونه استراحت می کنند؟

یک نیمکره مغز آنها وارد مرحله وضعیت استراحت می شود در حالی که نیمکره دیگر به انجام وظایف خود ادامه می دهد. در واقع مغز آن ها برای استراحت به طور نیمه فعال باقی می ماند تا آنها بتوانند همچنان وظایف حیاتی را انجام دهند.

با این حال گونه ای از ماهی به نام ماهی کور که در رودخانه های مکزیک و تگزاس زندگی می کند تقریبا هرگز نمی خوابد به ویژه آن دسته از ماهی کورها که در غارها در تاریکی مطلق زندگی می کنند. آنها کاملاً نابینا هستند و فقط دو ساعت در روز می خوابند. به نظر می رسد که این پدیده به دلیل وجود مولکولی به نام هیپوکرتین است که در مغز آنها به وفور وجود دارد؛ مولکولی که انسان های مبتلا به خواب تازش (نارکولپسی) فاقد آن هستند.

۵۸۵۸