خاکسپاری سالانه ۷۰۰۰ عضو پیوندی در ایران / «اهدای عضو» نیازمند فرهنگسازی گسترده

به گزارش نوتیفیکیت  کشورهای موفق در زمینه پیوندعضو با فرهنگ سازی و ایجاد این باور که فرد مرگ مغزی هیچ شانسی برای بازگشت به زندگی ندارد به موفقیت های بسیاری در زمینه پیوند عضو نائل آمده اند. به خاک سپردن ۷هزار عضو سالم از افراد مرگ مغزی بیانگر این است که فرهنگسازی در راستای پیوند عضو می بایست در کانون توجه قرار گیرد تا جایگاه کنونی ایران در زمینه پیوند عضو بهبود یابد؛ چراکه ایران از منظر تکنیک پزشکی با کشورهای پیشرفته در زمینه پیوند عضو تفاوتی ندارد و سرآمد است و تنها لازم است عضو قابل پیوند در درسترس باشد.  

روز ملی اهدای عضو

دکتر امید قبادی_ نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان در گفت وگو با نوتیفیکیت بیان اینکه ۳۱ اردیبهشت ماه «روز ملی اهدای عضو» است درباره تاریخچه نامگذاری این روز اظهار کرد: امام خمینی (ره) فتوای شرعی مجازبودن اهدای عضو از افراد مرگ مغزی را ۳۱ اردیبهشت ماه سال ۱۳۶۸ صادر کرد و این فتوا پس از توضیحات دکتر ایرج فاضل صادر شد و به همین دلیل این روز به عنوان روز ملی اهدای عضو انتخاب شد.

وی درباره سبقه پیوند عضو از افراد مغزی در کشور توضیح داد: پیوند عضو از افراد مرگ مغزی از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی است؛ چرا که عمل پیوند عضو از افراد مرگ مغزی پیش از انقلاب اسلامی در کشور انجام نمی شد. عمل پیوند عضو در کشور می بایست در کانون توجه قرار گیرد؛ چرا که مایه مباهات است و می بایست به آن بسیار افتخار کرد.

فتوا و قوانین اهدای عضو از افراد مرگ مغزی

نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان درباره قانون پیوند عضو از افراد مرگ مغزی توضیح داد: قانون مجلس شورای اسلامی در ارتباط با پیوند عضو از افراد مرگ مغزی حدود ۱۱ سال پس از فتوای امام خمینی یعنی در سال ۱۳۷۹ به تصویب رسید. همچنین آیین نامه اجرایی هیات دولت درباره پیوند عضو از افراد مرگ مغزی در سال ۸۱ به تصویب رسید.

۸۵هزار پیوند عضو از زمان تصویب قانون تاکنون

وی درباره میزان ذخیره ریالی پیوند عضو از افراد مرگ مغزی توضیح داد: از زمان تصویب قانون پیوند عضو از افراد مرگ مغزی در مجلس شورای اسلامی تا به امروز با اهدای عضو ۱۲هزار و ۸۰۰ نفر موافقت شده که حدود ۸۵ هزار بیمار را پیوند زده ایم و ذخیره ملی ایران در این زمینه بالغ بر ۳۰۰هزار میلیارد تومان است. عمل پیوند عضو در برخی کشورها به صورت خصوصی و با هزینه های زیاد انجام می شود؛ به طور مثال هزینه پیوند «ریه» حدود یک ونیم میلیون دلار و هزینه پیوند «قلب» نیز یک میلیون دلار است.  

ایران رتبه نخست پیوند عضو میان کشورهای آسیایی

قبادی با بیان اینکه ایران توانسته است رتبه نخست اهدای عضو در میان کشورهای آسیایی را از آن خود کند توضیح داد: کشورهای کره جنوبی و امارات نیز توانسته اند به ترتیب جایگاه سوم و چهارم اهدای عضو را از آن خود کنند. بررسی ها بیانگر این است که یک واحد پیوند در شهر شیراز ۷۰۰ عمل پیوند کبد در یک سال انجام می دهد و جایگاه دوم با ۴۸۰ پیوند برای یک مرکز در ایالات متحده است. ایران رتبه نخست پیوند کبد در یک مرکز در سطح جهان به حساب می آید.

خاکسپاری سالانه ۷۰۰۰ عضو قابل پیوند از افراد مرگ مغزی

مرگ هر بیمار پیوند عضو در هر ۲ تا ۳ ساعت

نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان درباره میزان مرگ ومیر افراد نیازمند پیوند عضو در لیست انتظار پیوند توضیح داد: بررسی ها حاکی از آن است که هر دو تا سه ساعت یک بیمار نیازمند پیوند عضو جان خود را در لیست انتظار دریافت عضو از دست می دهد و این در حالی است که سالانه حدود ۶هزار تا ۷هزار عضو سالم قابل اهدا از افراد مرگ مغزی در کشور به خاک سپرده می شوند.

سالانه ۸۰۰۰ مرگ مغزی در کشور

او با بیان اینکه بیش از ۵ هزار تا ۸ هزار مرگ مغزی سالانه در کشور اتفاق می افتد گفت: ضربه به سر مهم ترین علت مرگ مغزی در سطح جهان به ویژه کشورهای منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت به حساب می آید و حوادث ترافیکی مهم ترین عامل ضربه به سر محسوب می شود. آمار و ارقام بیانگر این است که حدود ۱۶هزار تا ۲۰هزار نفر سالانه در کشور به دلیل حوادث ترافیکی جان خود را از دست می دهند که ۵هزار تا ۸هزار نفر از این افراد به دلیل مرگ مغزی جان خود را از دست می دهند.

سالانه تا ۴هزار مرگ مغزی با اعضای مناسب پیوند

بازگشت ناپذیری مرگ مغزی را باور کنید

وی ادامه داد: سالانه حدود ۳هزار تا ۴هزار مرگ مغزی با اعضای مناسب پیوند وجود دارد ولی فقط یک سوم این افراد به اهدای عضو رضایت می دهند. فرهنگ اهدای عضو ریشه در نوع دوستی و ایثار دارد و به طور قطع ایثار و نوع دوستی در میان ایرانی ها رایج است؛ اما نکته آن است که «بازگشت ناپذیری مرگ مغزی» را باور نکرده اند و این موضوع در جامعه نهادینه نشده است. به دلیل اینکه بازگشت ناپذیری مرگ مغزی در جامعه نهادینه نشده دو سوم خانواده هایی که یک نفر از عزیزان آنها دچار مرگ مغزی می شود به پیوند عضو رضایت نمی دهند.

زمان طلایی برای پیوند عضو از افراد مرگ مغزی

نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه «زمان طلایی» برای پیوند عضو بسیار اهمیت دارد گفت: فرد مرگ مغزی در نهایت می تواند تا دو هفته نسبت به دستگاه های اکسیژن سازی مصنوعی پاسخ دهد تا خانواده او نسبت به عمل پیوند عضو رضایت دهند ولی ریه ها تا ۲۴ ساعت نخست و قلب نیز طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت قابلیت پیوند دارند و سپس کیفیت خود را از دست می دهند. کشوری می تواند نهایت استفاده از پیوند عضو از بیماران مرگ مغزی را داشته باشد که کمتر از ۲۴ ساعت از زمان اعلام مرگ موافقت خانواده فرد مرگ مغزی برای پیوند عضو را کسب کند.

قبادی توضیح داد: هنگامی که زمان کسب رضایت از خانواه بیمار مرگ مغزی طولانی می شود فقط کلیه ها کبد روده بزرگ و لوزالمعده برای پیوند مناسب است و به دلیل اینکه فرایند کسب رضایت برای پیوند عضو در کشور طولانی می شود فقط یک درصد بیماران نیازمند پیوند ریه عمل می شوند و همچنین میزان عمل پیوند قلب از افراد مرگ مغزی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد است. به دلیل اینکه خانواده های افراد مرگ مغزی نسبت به انجام عمل پیوند عضو دیرهنگام رضایت می دهند میزان پیوند عضو در کشور نسبت به کشورهایی که در این زمینه فعالیت کرده اند کمتر است.

جایگاه ایران از منظر پیوند عضو در سطح جهان

او درباره جایگاه ایران در زمینه پیوند عضو توضیح داد: اسپانیا در جایگاه نخست پیوند عضو قرار دارد و کشور ما نیز جایگاه سی ویکم را از آن خود کرده است. حدود ۳۰ سال است که اسپانیا توانسته رتبه نخست پیوند عضو را از آن خود کند و سپس آمریکا پرتغال بلژیک و اسلوونی در جایگاه های بعدی قرار دارند.

ضرورت فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو

نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان با بیان اینکه ایران از منظر تکنولوژی با کشورهای پیشرفته تفاوتی ندارد افزود: ایران از منظر پیوند و اهدای عضو دارای کرسی های بین المللی است و نتایج و خروجی پیوند عضو در ایران با کشورهای پیشرفته تفاوتی ندارد. موضوع این است که عضو قابل پیوند می بایست در دسترس باشد تا پزشکان مان بتوانند عمل پیوند را انجام دهند. با توجه به این شرایط باید گفت آنچه که در زمینه پیوند عضو از عمل پیوند مهم تر است فرهنگ سازی و بسترسازی مورد نیاز اجتماعی است.

۳ ضلع تشکیل دهنده پیوند عضو

وی با بیان اینکه پیوند عضو از سه ضلع  تشکیل می شود تصریح کرد: «علم» «تجهیزات و امکانات» و «فرهنگ» سه ضلع تشکیل دهنده پیوند عضو هستند. علم که پایه و ضلع اول پیوند عضو به حساب می آید و ۲۰ درصد در نجات جان بیماران نقش دارد. میزان سهم تجهیزات و امکانات در حفظ نجات بیماران پیوند عضو حدود ۳۰ درصد است؛ اما سهم فرهنگ در این میان از دو ضلع دیگر بیشتر است. نقش رسانه سازمان ها و نهادهای فرهنگ ساز نقش نام آوران عرصه های فرهنگ علم ادب و هنر کشور ۲.۵ برابر نقش پزشکان است.

ضرورت آمادگی جامعه برای پیوند عضو

او ادامه داد: پیوند عضو یک کار  تکنولوژیک و علمی است و در صورت در دسترس بودن عضو قابل پیوند انجام می شود؛ اما موضوع این است که جامعه برای رضایت پیوند عضو آمادگی داشته باشد. هنگامی که پیوند عضو در یک کشور پیشرفت نمی کند نباید مسئولان حوزه سلامت را به چالش کشید بلکه تمام مسئولان حوزه فرهنگ خیرین حامیان و نام آوران عرصه های مختلف باید پاسخگو باشند. شرایط می بایست به نحوی باشد که فرهنگ مردم ایران در ارتباط با مرگ مغزی مانند مردم اسپانیا باشد و مرگ مغزی را مرگ حتمی قلمداد کنند.

تفاوت «کما» و «مرگ مغزی»

 وی با بیان اینکه طبیعی است که مردم تفاوت میان «کما» و «مرگ مغزی» را ندانند توضیح داد: هنگامی که مردم برای درمان بیماری به پزشک مراجعه می کنند بدون چانه زنی نسبت به مصرف داروی تجویزی اقدام می کنند یا به نیت درمان خود را به تیغ جراحی پزشکان می سپارند. این موضوع را مطرح کردم تا بگویم پزشکان مرجعی برای تشخیص مرگ مغزی یا کما هستند؛ من از مردم می خواهم همانطور که برای تشخیص یک بیماری به پزشک اقتدا می کنند تشخیص و اعلام مرگ مغزی را نیز پذیرا باشند.

۸ عضو قابل اهدا

نایب رئیس هیات مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان درباره مرگ مغزی گفت: در مرگ مغزی خون رسانی داخل مغز به طور کامل متوقف می شود؛ به همین دلیل پس از مدتی  مغز متلاشی می شود؛ سلول های مغزی می میرند و گردش خون برای فرد مرگ مغزی را با استفاده از لوله اکسیژن می توان برای چند روز حفظ کرد. هشت عضو بدن قابل اهدا هستند و می تواند جان هشت نفر را نجات دهد. من از خانواده های افراد مرگ مغزی می خواهم به جای اینکه اعضای عزیزان خود را به خاک بسپارند با این اعضا جان بیماران نیازمند پیوند عضو را نجات دهند.

وی افزود: مغز در افرادی که در کما به سر می برند سالم است و این افراد فوت شده قلمداد نمی شوند. فرد مرگ مغزی در نهایت به مدت ۱۴ روز به وسیله دستگاه ها قابل نگه داشتن است. من به عنوان یک پزشک می گویم که فرد مرگ مغزی و فردی که در کما به سر می برد از روی ظاهر قابل تمایز نیستند و وضعیت آنها با معاینات پزشکی تشخیص داده می شود. من از مردم می خواهم که تشخیص میان کما و مرگ مغزی را به پزشکان واگذار کنند همان طور که تشخیص بین بیماری آپاندیسیت یا التهاب کیسه صفرا را به پزشکان واگذار می کنند.

باور مرگ مغزی مهم ترین عامل نجات بیماران نیازمند عضو

قبادی گفت: خانواده های افراد مرگ مغزی با اعلام رضایت برای پیوند عضو می توانند برای عزیزان خود باقیات و صالحات داشته باشند. باور مرگ مغزی مهم ترین عامل نجات جان بیماران نیازمند پیوند در تمام دنیا به حساب می آید و هر کشوری در این زمینه فرهنگسازی کرده توانسته است جان بیماران پیوند عضو را نجات دهد. امیدوارم که مسئولان کشور هنگامی که یک نفر از بستگان آنها به پیوند عضو نیاز دارد متوجه اهمیت فرهنگ سازی در زمینه ترویج پیوند عضو نشوند چرا که آن زمان بسیار دیر است. امیدوارم که فرهنگ سازی گسترده در زمینه پیوند عضو شکل گیرد.  

پایان خبر نوتیفیکیت